Dzieło wybitnego polskiego astronoma do 1835 roku figurowało w indeksie ksiąg zakazanych przez Watykan. Heliocentryczna koncepcja budowy Układu Słonecznego wstrząsnęła ówczesnym światem. Wydanie, które obecnie przekazujemy Czytelnikowi zostało uwspółcześnione i opatrzone przypisami, jednocześnie jednak zachowaliśmy piękno i prostotę wywodu opartego przede na logicznym rozumowaniu. Zamieszczamy też krótki szkic "Zarys nowego mechanizmu świata i ruchów ciał niebieskich"

Jest to jedna z tych książek, które wstrząsnęły światem. Na podstawie wieloletnich badań, powołując się także na ustalenia innych uczonych, Darwin przedstawił teorię, zgodnie z którą protoplastą rodu ludzkiego jest ni mniej ni więcej tylko małpa. Pisana w pierwszej osobie, pełna osobistych refleksji i uwag, praca angielskiego uczonego nie ma wcale charakteru obrazoburczego, a już na pewno nie jest ateistyczna, co przypisywały jej niektóre środowiska. Zawarty w tej opublikowanej w 1871 roku rozprawie determinizm ewolucyjny oraz obraz bezwzględnej walki o byt posłużył wprawdzie niejednemu przywódcy państw totalitarnych, zwłaszcza Hitlerowi, do usprawiedliwiania zbrodniczych poczynań, ale Darwin był przede wszystkim uczonym, który, posługując się aparatem badawczym dostępnym dziewiętnastowiecznemu przyrodnikowi, sformułował szereg wniosków o charakterze rewolucyjnym, podobnie jak rewolucjonistą był Kopernik, ogłaszając swoją teorię heliocentryczną. Czy jednak sugestywne argumenty Darwina mają wartość żelaznych dowodów? Na ten temat Czytelnik musi wyrobić sobie własne zdanie…

Najsłynniejsze dzieło Karola Darwina, zrewolucjonizowało nasze wyobrażenie o miejscu człowieka i innych żywych stworzeń na drabinie ewolucyjnej. Jako pierwszy wykazał, że gatunki podlegają modyfikacjom w wyniku walki o byt, a dobór naturalny jest procesem trwałym, nieodłącznym elementem istnienia. Opublikowana w 1859 roku książka wywołała burzę, trzeba jednak pamiętać, że jak na ówczesne czasy była odkryciem nie tylko kontrowersyjnym, ale wręcz burzącym wcześniejsze teorie dotyczące życia na ziemi. Darwin pisał swoje dzieło przed najważniejszymi odkryciami geologicznymi i paleontologicznymi, o czym warto dziś pamiętać, oceniając doniosłość jego teorii. Nauka szybko jednak przyznała Darwinowi rację. Współczesny czytelnik może podziwiać jednak nie tylko przenikliwość Darwina, nie ma bowiem wątpliwości, że w drugiej połowie XIX wieku kolejne odkrycia przyrodników zmierzały w kierunku teorii ewolucji i gdyby nie Darwin, zapewne w kilka lat po nim z podobną koncepcją wystąpiłby inny badacz. Zachwyca jednak klarowność wywodu, wielka kultura polemiki z oponentami, wreszcie skromność autora, a także jego ogromna erudycja poparta własnymi obserwacjami i licznymi podróżami.

Nowa książka laureata 13. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii Warszawski Twórca.

W publikacji znalazły się felietony Piotra Wojciechowskiego drukowane w „Kwartalniku Literackim Wyspa” w latach 2007-2017.

Cykl felietonów nazwałem „Od strony ogrodu”. Spośród czterech stron świata ta strona sercu mojemu najbliższa, bo od strony ogrodu znaczy nie od frontu, nie od ulicy. Ogród jest ziemskim znakiem raju. Na ulicy zgiełk, w ogrodzie słychać rozmowy drzew i ptaków. Literatura też ma wiele stron. Od ulicy promocje, profesorskie opinie, krytyczne sądy, system nagród, ustawianie hierarchii. W ogrodzie można napić się kwasu chlebowego i porozmawiać, spytać się, o co chodzi. Nie jestem felietonistą, jestem od pisania powieści i opowiadań. Ale bywa tak na wojnie, że do okopów posyła się kucharzy, magazynierów i rachmistrzów, bo potrzebny każdy bagnet. Nie wiem, co to za dziwna wojna w literaturze, ale już prawie ćwierć wieku to tu, to tam wzywają mnie, abym walczył felietonem. Jak odmówić? - Piotr Wojciechowski

Książka nie jest towarem jak inny. To nad-towar. Towar wystarczy czcić, niosąc torbę z ogromnym logo firmy. Książka potrzebuje miłości, czasu na intymne spotkanie, chce zamieszkać. Pisząc o książkach, nie czuję się trybikiem w machinie promocji. Nie jestem rynkowy.

Pisząc o książkach, mam poczucie wyróżnienia. Tego, że jestem szczęściarzem, także. Książka ma w sobie cały świat. A ja mam tylko jeden mózg, siły są nierówne. Odważyłem się, napisałem. Przez chwilę los jakiegoś świata miałem w rękach. Jak na to zasłużyłem? Zawsze też pisanie bywa aktem wyboru. Pisząc coś, resztę przemilczam. Tak jest z definicjami kultury – wspominając wyżej trzy, z wielu setek wybrałem te, które prowadzą dalej. Każda z tych definicji pochodzi od mędrca, każda zawiera słowa, których znaczenie nie jest do końca jasne. O jakie tabu, o jakie wartości, o jaki ogląd dziejów chodzi, czym charakteryzuje się wzrost moralny duszy? Dobre książki otwierają czytelnikowi drogę do pożytecznych pytań – także tych o samotność i rozpacz. Od pytań blisko już do rozmowy. W moich powieściach próbowałem iść taką drogą.

Z dużą pewnością mogę napisać jedno: dobrze jest żyć wśród ludzi, którzy nie są obojętni wobec takich pytań, dobrze mieć rozmówców zainteresowanych definicjami i ich autorami, dobrze brać do rąk książki, które pozostają w kręgu takich wątpliwości i takich tęsknot. Ja sam zawsze szukałem książek, które pozwalały mi wierzyć, że określenie „chałupniczy producent towaru literackiego” nie do końca wyczerpuje opis mojego losu.

/fragment/

Piotr Wojciechowski (ur. 1938 r.) – taternik, narciarz i grotołaz, prozaik, poeta, reżyser filmowy, scenarzysta, rysownik, krytyk filmowy, publicysta. Jego debiut Kamienne pszczoły (1967) oraz druga książka Czaszka w czaszce (1970) stały się powieściami kultowymi, potem opublikował jeszcze kolejne powieści i zbiory opowiadań, m.in.: Ulewa, kometa, świński targ (1974), Wysokie pokoje (1977), Półtora królestwa. (Opowiadania beskidzkie) (1984), Obraz napowietrzny (1988), Harpunnik otchłani (1996), ostatnio zaś: Tratwa manekina (2013), Strych Świata (2016). Autor zbiorów esejów oraz opowiadań dla dzieci. Wydał również tomy wierszy Poczta świąteczna (2016) i Chleb z deszczem (2018). Jego utwory były tłumaczone na niemiecki, francuski, angielski, czeski, węgierski i słoweński. W latach 2002-2005 był prezesem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Wykładowca PWSTiF w Łodzi, uczy tam pisania scenariuszy.

Jest laureatem kilku nagród literackich, m.in. Nagrody Kościelskich (1978), Nagrody PEN Clubu (1992), Nagrody im. Kornela Makuszyńskiego (1994). W 2019 roku otrzymał Nagrodę Literacką im. Władysława Reymonta za całokształt twórczości oraz Nagrodę Literackiej im. ks. Jana Twardowskiego. W 2020 roku kapituła Nagrody Literackiej m.st. Warszawy przyznała mu tytuł Warszawskiego Twórcy.

Publikacja powstała dzięki wsparciu finansowemu Instytutu Literatury w ramach Tarczy dla Literatów.

„Opowieści o duchach” to książka szczególna w dorobku Dumasa. Porównywać ją można z twórczością Edgara Allana Poe, w stosunku do której była prekursorska, a ze współczesnych Dumasowi z dorobkiem choćby E.T.A. Hoffmana. To klasyczna powieść grozy, są tu duchy, wampiry i zjawiska nadprzyrodzone, ale autor „Trzech muszkieterów” wplata zmyślone historie w realia XVIII wiecznej Europy, mamy zatem galerię autentycznych postaci doby rewolucji. Jedna z bohaterek jest Polką, a los rzucił ją na tereny Mołdawii, gdzie staje się ofiarą wampira. Jest tu zatem i odpowiednik Draculi. Ale jest i Danton, i Marat, i Charlotte Corday, której śmierci na szafocie poświęcono jedną z historii.

Oto stoję w deszczu ciała [dziennik studentki], ta autobiograficzna poetycka opowieść jest zapisem dramatycznego wchodzenia w dorosłość neurotycznie wrażliwej dwudziestolatki. Nie straciła na aktualności, bo podejmuje problem ponadczasowy delikatnej, naiwnej jeszcze kobiecej niewinności zderzającej się z brutalną mechanicznością i inercją reguł społecznych gier zastanego świata. Reakcją jest pełen determinacji bunt, który znajduje swój wyraz w totalnym eskapizmie, zawierającym w sobie odmowę uczestniczenia w społecznych strukturach (ucieczka do szpitala psychiatrycznego) i nawet w samej rzeczywistości (intoksykacja twardymi narkotykami i dużymi dozami farmaceutycznych środków modyfikujących świadomość).
Rozpaczliwy protest, który nie mogąc znaleźć wyrazu w akcie zniszczenia tego, co nie może zostać zaakceptowane, znajduje ujście w autodestrukcji i, na szczęście, w akcie literackiej kreacji.
Eda Ostrowska jest poetką i prozatorką o znaczącym dorobku, postacią ważną dla polskiej kontrkultury lat 80. Magnetyzm jej charyzmatycznej osobowości przyciągał wielu podobnych jej autsajderów. To późne dziecko epoki Stachury, polskiego pokolenia hippisowskich dzieci kwiatów, ale w jej pisarstwie jest już coś punkowo drapieżnego, autowiwisekcyjnego.
/Kazimierz Bolesław Malinowski/
Przedstawiona proza miała swoje pierwsze wydanie w wydawnictwie Iskry w 1983 roku. Obecnie autorka dokonała całkowicie nowej redakcji, co stanowi o jej sile i urodzie.
Patroni medialni:
Lubie-czytac.pl, opetaniczytaniem.pl, radioaktywne.pl, independent.pl, Radio Lublin, Miejska Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego w Lublinie, Magazyn Literacki KSIĄŻKI
Eda Ostrowska, ur. 9 sierpnia 1959 r. w Sławatyczach. Debiutowała w 1977 r. w Kamenie wierszem Przechylę ciebie.... Trzykrotnie otrzymała nagrodę im. J. Czechowicza: w 1984 r. (za tomiki wierszy Ludzie, symbole i chore kwiaty oraz Smugi pieprzu) i w 1989 r. (za tomiki wierszy Tajemnica I bolesna i Małmazja) nagrody III stopnia, a także w 1991 r. nagrodę II stopnia za Psalmy.
W 1989 r. za twórczość poetycką, w szczególności tomik wierszy pt. Małmazja, uzyskała Nagrodę Artystyczną Młodych im. S. Wyspiańskiego (II stopnia), zaś w 1995 r. - I nagrodę w IX Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. E. Stachury. W roku 2011r. została laureatką XVII Konkursu Poetyckiego im. Anny Kamieńskiej za tomik poezji wydany w roku 2010 Śmiech i łaska. Nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia w dziedzinie poezji w 2012 r.

„Palę Paryż” to odpowiedź Jasieńskiego na wydaną w latach dwudziestych nowelę Paula Moranda "Palę Moskwę”. Jasieński uznał nowelę Moranda za paszkwil na Moskwę, stolicę proletariatu światowego. I postanowił odpowiedzieć... Postanowił spalić Paryż! Po raz pierwszy publikujemy oba utwory razem.

„Palę Moskwę” to frywolna nowela dotycząca spraw erotycznych, a konkretnie niemożności skonsumowania narastającej namiętności między Francuzem i Rosjanką, mieszkanką Moskwy, gdyż w słodkim tete a tete w jej pokoju (we wspólnym mieszkaniu) ciągle przeszkadza jakiś gość lub inny użytkownik tego samego lokalu… Historia w „Palę Paryż” rozpoczyna się, gdy Pierre traci pracę w fabryce i miłość. Upokorzony i głodny snuje się po ulicach Paryża. Przypadkiem trafia do laboratorium, gdzie znajomy pokazuje mu probówki z bakterią dżumy. Zrozpaczony Pierre wykrada bakterię i wpuszcza ją do wodociągu… Ogarnięte epidemią miasto rozpada się na kilkanaście groteskowych państewek: Dzielnica Łacińska staje się niezależną republiką chińską, Hotel de Ville - żydowską, wyspa Cite - policyjną dyktaturą. W Belleville rządzą komuniści. Trwa permanentna wojna, wszyscy walczą o przetrwanie. W dzieje zagłady miasta wplecione są życiorysy poszczególnych bohaterów.

Jasieński tak jak kilkanaście lat później Albert Camus, precyzyjnie opisuje różne postawy wobec dżumy. Z ogarniętego epidemią Paryża ocaleli proletariusze, zamknięci w więzieniu po burzliwych majowych demonstracjach. Wykorzystując sytuację i utrzymując resztę świata w przekonaniu, że w Paryżu wciąż szaleje dżuma tworzą wzorcową republikę radziecką i pracując przygotowują się do światowej rewolucji...

"Życie zawsze było silniejsze od ustaw i od sankcji karnych" - pisał w 1929 roku Tadeusz Boy Żeleński w swoim błyskotliwym eseju, w którym przeciwstawia się karaniu kobiet za przerywanie ciąży. Karanie kobiet, to „zbrodnia prawa karnego”. Pisze też o obłudzie tych, którzy głosząc „prawo do życia płodu” grożą kobiecie więzieniem, nie troszcząc się jednocześnie o jej i przyszłego dziecka warunki bytowe.
"Piekło kobiet" to książka radykalna, odważna i bezwzględnie rozprawiająca się z obłudą. Książka wciąż aktualna, dotykająca problemu społecznie wciąż bolesnego, bo prawo do życia wciąż nie daje żadnych gwarancji życia godnego.
Tadeusz "Boy" Żeleński (1874-1941) – wybitny tłumacz, poeta, satyryk, eseista, ale także lekarz i działacz społeczny. Autor m.in. „Flirtu z Melpomeną” czy sławnych „Słówek”. Zamordowany przez Niemców w 1941 roku, do dziś nieznane jest miejsce jego pochówku.

Książka zawiera sylwetki wybitnych pisarzy polskich, o których w swoim czasie było głośno, ale z różnych powodów - często politycznych - popadli w swego rodzaju literacki niebyt. A ich tworczość na pewno na zapomnienie nie zasłużyła. Kto słyszał o Sygurdzie Wiśnowskim, podróżniku i pisarzu, który wyprzedziła H.G. Wellsa w literackim motywie "Niewidzialnego człowieka"? Albo o Janie Żyznowskim, autorze pacyfistycznej prozy, zabitym we śnie przez swoją kochankę? Autor dotyka również zepchniętych w niepamięć niewygodnych zjawisk, jak na przykład książka "Pobojowisko" Bogusława Kuczyńskiego, wydana w czasie wojny w wielu krajach, a w Polsce nigdy nie opublikowana. Albo moralnego problemu jaki stanowiły bardzo popularne komedie Romana Niewiarowicza, wystawiane przed wojną na scenach polskich i niemieckich, a podczas wojny w jawnym Teatrze Komedia. "Pisarze zapomniani" to książka mogąca stanowić cenną lekturą uzupełniającą dla studentów, uczniów szkół średnich oraz dla wszystkich pasjonatów polskiej literatury.

Powieść „Pokolenie dżinsów” Dato Turaszwiliego nawiązuje do prawdziwych tragicznych wydarzeń w Gruzji w 1983 roku. Kilkoro przyjaciół porwało samolot lecący z Tbilisi do Leningradu. Desperacko pragnęli uciec z ZSRR i dostać się do Turcji. Gotowi byli zaryzykować życie, aby wyrwać się z kraju. Niestety naiwna ucieczka ma katastrofalne wręcz skutki, a młodzi ludzie padają ofiarą brutalnego sowieckiego reżimu.

„Pokolenie dżinsów” to historia prawdziwa. Saga o młodych ludziach, którzy pomimo wszystko i za wszelką cenę poszukiwali wolności. O ich marzeniach i miłości. To tragedia w kilku aktach, skrzętnie skrywana przed światem, choć w Gruzji wiedzieli o niej wszyscy.

Dziś odkryje ją polski czytelnik. Ku przestrodze, bo „przeszłość może powrócić, szczególnie wtedy, kiedy my sami nie umiemy z nią zerwać” - Katarzyna Pakosińska

Mała wielka powieść. Pięknie napisana, tragiczna i romantyczna historia, która do dzisiaj dzieli Gruzinów. Bez „Pokolenia dżinsów” nie byłoby „Gaumardżos!” - Marcin Meller

Trudno mówić o problemach globalnego świata beż przywoływania „Prawa ludności” Roberta Thomasa Malthusa (1766-1834), autora, który dał podwaliny dla teorii przeludnienia, pierwszy wskazała na niebezpieczeństwa niekontrolowanej reprodukcji ludzkiego gatunku. Co ciekawego jednak, nazwisko Malthusa pojawia się zwykle w biografii lub przypisach, jego esej o prawie ludności od lat nie był wznawiany, znany jest właściwie niemal wyłącznie naukowcom i niektórym ekonomistom. Wielkim dorobkiem Malthusa jest zwrócenie uwagi następnych pokoleń badaczy na palące problemy związane z wyżywieniem rosnącej populacji ludzkiej, problemy wciąż aktualne w Afryce i Azji, a więc kontynentach, które mają najwyższy współczynnik wzrostu demograficznego. Zapoczątkował badania nad demografią, analizowaniem jej trendów, wreszcie powiązaniem demografii z ekonomią i problemami środowiska naturalnego.

Książka laureata 13. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii Warszawski Twórca.

Pamiętacie Państwo układankę, w której przesuwa się kwadraty w górę, w dół i w bok – tak, aby kilka, kilkanaście pozornie niezwiązanych ze sobą kolorowych kwadracików utworzyło jeden spójny obrazek? Ta książka jest właśnie taką układanką.

Każde z osiemnastu opowiadań to mikroopowieść, osobny rozdział większej historii. Bohaterowie – Luba, Drago, Dionizy, Głaz, Tulka, Dima, Ota, Ryszard, Bencjon – pojawiają się w kolejnych opowieściach w różnych konfiguracjach i w różnych momentach swojego życia. W każdej takiej opowieści odnajdziemy inny okruch ich pogmatwanych życiorysów.

Nic tu nie jest proste, odwaga ma swoją cenę, każda decyzja niesie ze sobą konsekwencje. Pogubieni życiowo bohaterowie próbują jakoś posklejać swoje życie, nadać mu sens, zapełnić czymś, co da poczucie spełnienia.

Jak mówi Piotr Wojciechowski: „Wszystko jest tu zmyślone i wszystko jest najlepszą osiemnastokaratową prawdą. Mam nadzieję, że czytając, przypomnicie sobie klejnoty chwil, okruchy wzruszeń z Waszego życia”.

Przez powieść w opowiadaniach Przebierańcy i przechodnie przemykają niepostrzeżenie, obok współczesnych XXI-wiecznych bohaterów, imiona postaci z książek Piotra Wojciechowskiego powstałych na przestrzeni półwiecza, choć realia warszawskiej Pragi czy Sadyby na dobre zastąpiły zmyślone cesarstwa z tych najwcześniejszych. Nici tradycji różnych nacji i społeczności dawnej Rzeczypospolitej zrywają się i zawiązują na nowo. Pesymizmowi wielkich procesów społecznych pisarz przeciwstawia nadzieję w działania jednostek. Jego naczelnym tematem pozostaje odnajdywanie się pogubionych, choćby pośrednio, poprzez ich dzieci i wnuków – i wiara, że jest to jednak możliwe – Paweł Dunin-Wąsowicz

Piotr Wojciechowski ukazuje szeroką paletę emocji, relacji, zachowań. Znamy je z życia codziennego, ale ubrane w fikcje, zyskują nową moc. Warto zajrzeć do świata Przebierańców i przechodni, by odkryć, kto w naszym życiu jest przebierańcem, kto przechodniem, a kto jego prawdziwym mieszkańcem. Nic tu – jak w życiu – nie jest proste, miłość nie przychodzi bez trudu, nie trwa bez boleści. Ojcostwo, któremu autor poświęca wiele uwagi, jest przywilejem, radością, ale bywa też trudne, niechciane, wypierane. W tle Polska i Warszawa wielu epok, ale najważniejsi są ludzie i ich niezwykle werystyczne portrety kreślone bardzo sprawną ręką. Spotkanie z nimi to nie jest łatwa rozmowa czytelnika z bohaterem, a wspólna praca nad odczytywaniem znaków i gestów, myślenie nad znaczeniem słów. Prawie jak w życiu. Na szczęście to „tylko” fikcja. Bardzo udana fikcja – Wojciech Szot, Zdaniem Szota

Miasto bowiem jest mądre, w samym mieście gromadzi się ludzkie doświadczenie. Jeśli jakiś widok miasta zastanawia, nurtuje człowieka, jeśli w jakąś ulicę czy w podwórko chce się wejść, gdy rodzi się pomysł przebudowy lub upiększenia, poprzez miasto spotyka się człowiek z myślą tych, którzy budowali je i zamieszkiwali dawniej, przed nim. Miasto, o którym marzymy, o którym dyskutujemy nad planami, o którym piszemy rozprawy – ucieka nam. Kto jednak przystępuje do budowy czy przebudowy, poprzez materię miasta wchodzi w kamienno-ceglany konkret, w rzeczywistą rozmowę z nieznanymi poprzednikami, a także nadchodzącym czasem, bo sam zostanie zapomniany, a na jego fundamentach następcy postawią swoje mury

– fragment książki

Czy książka ma przyszłość? Trwają gorące dyskusje na ten temat. Wielu nie ma wątpliwości, że drukowane książki, linearna narracja, biblioteki, księgarnie, wreszcie tradycyjni wydawcy zostaną zastąpieni przez elektroniczne dokumenty i instytucje. Eseje zebrane w tym tomie zdecydowanie wskazują inaczej. Autorzy zastanawiają się nad przyszłością książki w kontekście wszechobecnej digitalizacji treści.

Ze wstępu do wydania polskiego:

Dyskusja, która złożyła się na tę książkę, odbyła się w czasach, kiedy nie było jeszcze smartphonów, tabletów, e-czytników i elektronicznego papieru. A mimo to, zebrane tu głosy zachowują w pełni aktualność, stawiane diagnozy dotyczące przyszłości książki okazały się być zaskakująco trafne, okazuje się bowiem, że przyszłość książki wcale nie jest tak bardzo zdeterminowana nośnikiem (papierem) i technologią (drukiem) jak zwykliśmy sądzić. We współczesnych dyskusjach nad przyszłością książki być może zbyt mocno utożsamiamy ją z jedną tylko z jej form. Choć od publikowanej tu debaty nad przyszłością książki minęła ponad dekada, my wciąż jesteśmy mocno związani z wyobrażeniem książki jako zadrukowanymi stronicami zebranymi w kodeks.

Zebrane tu głosy naukowców, bibliotekarzy, lingwistów, historyków i literaturoznawców, są wyrazem troski o przyszłość książki. Nie wieszczą jej rychłego odejścia. Przeciwnie, dają nadzieję na to, że pomimo zmian technologicznych i cywilizacyjnych – książka przetrwa. Książka przetrwa jako ważny element kulturowej i twórczej wymiany, jako niepowtarzalna forma kontaktu między twórcą a odbiorcą, czytelnikiem. „Książka umacnia dialog społeczny”, dowodzi Patrick Bazin. A Umberto Eco zauważa, że: „Książki pozostaną nieodzowne nie tylko w przypadku literatury, lecz w każdym przypadku, który wymaga uważnej lektury oraz przemyśleń i refleksji na jej temat, a nie tylko dotarcia do in¬formacji”. To wciąż jest aktualne, choć cyfrowy papier, e-ink, zmienił nasze wyobrażenie przynajmniej w zakresie czytania na ekranie.

Spis treści:

Patrizia Violi - Przedmowa

Łukasz Gołębiewski - Najlepszy towarzysz w schronie atomowym (wprowadzenie do polskiego wydania)

Geoffrey Nunberg - Wstęp

Carla Hesse - Książki w czasie

James J.O’Donnell - Pragmatyka nowego: Tritemiusz, McLuhan, Kasjodor

Paul Duguid - Materia ma znaczenie: przeszłość i futorologia książki

Geoffrey Nunberg - Pożegnanie z wiekiem informacji

Regis Debray - Książka jako symbol

Patrick Bazin - W stronę metaczytania

Luca Toschi - Hipertekst a pojęcie autora

George P.Landow - Dwadzieścia minut do przyszłości, czyli jak wychodzimy poza książkę?

Raffaele Simone - Formuła tekstu

Jay David Bolter - Ekfraza, rzeczywistość wirtualna i przyszłość piśmiennictwa

Michael Joyce - Przemieszczanie autora: „książka z ruin”

Umberto Eco - Posłowie

Patronat medialny: Xięgarnia.pl, Lubimyczytac.pl, Magazyn Literacki KSIĄŻKI, Kwartalnik Literacki WYSPA

Młody prokurator odkrywa nagle mroczną tajemnicę przeszłości swojej żony. To pierwszy, jakże dramatyczny, punkt zwrotny powieści. A potem, jak w słynnej formule Hitchcocka, napięcie systematycznie rośnie. Co zwycięży na koniec w Janie Milewskim – wierność wyznawanym zasadom, czy miłość do Anny?

Zbiór opowiadań autorów o zróżnicowanym dorobku, niejednokrotnie debiutantów, zróżnicowany jest też ich poziom artystyczny. Łączy je bunt, odrzucenie tego, co nazywamy społecznym porządkiem. Bohaterowie tych opowiadań nie mają ambicji, nie myślą o karierze, polityce, biznesie. Chcą tylko zachować tożsamość, a czasem i to nie, czasem konsekwentnie dążą do autodestrukcji. A w tle wydarzeń mamy ostre punkowe dźwięki i ciała splecione w tańcu pogo.

W tomie zamieszczamy 57 rozmów drukowanych w dwutygodniku „Biblioteka Analiz” w latach 2017-2019. Bohaterami naszych wywiadów są główni kreatorzy rodzimego rynku wydawniczego – przedstawiciele wydawnictw, firm dystrybucyjnych i oferujących dostęp do cyfrowych treści, a także reprezentanci sektora poligraficznego oraz organizatorzy targów. Wśród naszych interlokutorów nie zabrakło osób związanych z instytucjami kultury, administracją państwową, promotorów literatury i kameralnych księgarń.

Nie ingerowaliśmy w teksty autoryzowanych rozmów, nie ma tu żadnych skrótów ani zmian, choć czas zweryfikował część zapowiedzi i prognoz. Wywiady, które otwierają niemal każdy numer „Biblioteki Analiz”, z jednej strony zawsze poruszają tematy „gorące”, a więc aktualne wydarzenia na rynku, z drugiej – dotyczą problemów uniwersalnych.

Tematy poruszane w rozmowach wyrażają niepokój o przyszłość dystrybucji książki i jej miejsce w cyfrowym świecie, mowa o kondycji czytelnictwa, przyszłości targów i festiwali, zmieniających się preferencjach i nawykach czytelniczych, self-publishingu, wreszcie promocji literatury.

Nawet po wielu miesiącach warto wrócić do ocen rynku stawianych przez fachowców. Lektura głosów z poprzednich lat i przyjrzenie się dominującym tematom dają dobry obraz przekształceń w naszej branży wydawniczo-księgarskiej. Staje się ona coraz bardziej nowoczesna, coraz bardziej cyfrowa, coraz bardziej skoncentrowana wokół ochrony praw autorskich.

W sprzedaży cały czas dostępne są poprzednie edycje – całość to już ponad 400 wywiadów, ponad 4000 stron tekstu. Lektura głosów z poprzednich lat, przyjrzenie się dominującym tematom – daje dobry obraz przekształceń w branży wydawniczo-
-księgarskiej.

Piętnasta edycja sztandarowej publikacji Biblioteki Analiz. W pięciu tomach omówione zostały najważniejsze zagadnienia dotyczące funkcjonowania polskiej branży wydawniczo-księgarskiej w 2011 i pierwszej połowie 2012 roku.

Istotną część tomu pierwszego publikacji – „Wydawnictwa” - stanowią pogłębione analizy różnych sektorów rynku książki (literatura piękna, książka dziecięca, szkolna, naukowa, literatura religijna, kartografia i przewodniki, albumy). Ponadto zamieszczono prezentacje największych firm wydawniczych w Polsce (m.in. opisy i charakterystyki przedsiębiorstw, informacje o generowanych obrotach, wielkości produkcji wydawniczej, zatrudnieniu). Książkę uzupełniają liczne tabele i zestawienia – m.in. z wynikami badań czytelnictwa, danymi na temat wielkości produkcji wydawniczej, informacjami o nakładach książek. Dodatkowo tematyka została znacząco poszerzona o zagadnnienia związane z digitalizacją treści i jej dystrybucją w nowych kanałach dystrybucji.

Sabo się zatrzymał” to prywatny dziennik żałoby, raport z rozpaczy rozpisany na kilkadziesiąt trzymających w napięciu miniesejów o rzeczach, zjawiskach i zdarzeniach związanych z człowiekiem umierającym. To zapis uczuć mężczyzny, który powoli tracąc żonę, musi przyjąć jej śmierć i jednocześnie nie pozwolić, żeby rozpadł się otaczający go świat. Książka jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak funkcjonować „potem”, z pęknięciem w poprzek jaźni, które nijak nie chce zasklepić się blizną, a które trzeba w końcu zagadać, zasypać, zasłonić dobrze zorganizowaną codziennością, czymkolwiek, byle nie popaść w obłęd.

Oto Horvat pisze o chorobie i umieraniu, ale – paradoksalnie – także o pogoni za życiem, w pełni odczuwanym dopiero w obliczu śmierci.

Powieść “Sabo się zatrzymał” została przełożona na kilka języków, w Serbii doczekała się trzech wydań, przyniosła autorowi nagrody Biljana Jovanović i Mirko Kovač i znalazła się w ścisłym finale prestiżowej nagrody czasopisma „NIN” (2015).

Oto Horvat

Sabo się zatrzymał

Przełożył Miłosz Waligórski

Myśli o ojcu wciąż go nachodzą, chociaż ostatnio coraz rzadziej. Na szczęście czy na nieszczęście? W zasadzie to przygnębiające, że smutek z czasem traci moc i zmienia się w drobną niedogodność. Przeraża go wizja, że z A. będzie tak samo, że pamięć o niej przesunie się z rzęsiście oświetlonego proscenium za kurtynę, gdzie ból nie jest już tak wyrazisty, jak byśmy sobie tego życzyli. Bo czy z nim, paradoksalnie, nie czulibyśmy się lepiej i nie byłoby nam łatwiej znieść faktu, że żyjemy dalej bez tych, bez których życie wydawało się nam niemożliwe? Czy tylko niegasnące cierpienie może równać się tęsknocie za utraconym człowiekiem? Wspomnienia słabną, bo się nimi nie dzielimy, nie wskrzeszamy w rozmowie kolorów, dźwięków, smaku detali.

Oto Horvat (1967, Nowy Sad) – poeta, prozaik i tłumacz (z węgierskiego, włoskiego i niemieckiego). Studiował hungarystykę w Nowym Sadzie, germanistykę w Erlangen i w Berlinie. Autor siedmiu książek poetyckich: “Gde nestaje šuma” (1987, Gdzie znika las; nagroda za najlepszy debiut), “Zgrušavanje” (1990, Krzepnięcie), “Gorki listovi” (1990, Gorzkie liście), “Fotografije” (1996, Fotografie), “Dozvola za boravak” (2002, Pozwolenie na pobyt), “Putovati u Olmo” (2008, Jechać do Olmo), “Izabrane & nove pesme” (2009, Wiersze wybrane i nowe) i powieści “Sabo je stao” (2014, Sabo się zatrzymał), a także zbioru opowiadań “Kao Celanovi ljubavnici” (2016, Jak Celanowscy kochankowie). Jako tłumacz poezji opublikował tomy Jánosa Pilinszkyego (Krater, 1992), Ottó Fenyvesiego (Anđeo haosa, 2009) i Hansa Magnusa Enzensbergera (Poslednji pozdrav astronautima, 2010).

Oto Horvat jest tłumaczony na macedoński, niemiecki, słoweński i węgierski. W Polsce jego poezję prezentowały „Fabularie”, a prozę – „Literatura na Świecie”. Mieszka i pracuje we Florencji.