Splot przypadkowych wydarzeń daje początek przyjaźni Marty i Filipa, którzy decydują się na wyjazd do Londynu w poszukiwaniu nowych perspektyw. Bohaterem pozostającym w cieniu głównych wydarzeń jest młody pisarz-amator. Pewnego dnia dostrzega, że zbiegi okoliczności kształtują losy nie tylko wymyślonych przez niego postaci, lecz także i jego życie. Jak odnaleźć swoje miejsce w świecie rządzonym przez przypadek?

Czy Polacy znaleźli się na granicy wytrzymałości i czy czeka nas rewolucja, która skanalizuje drzemiące w społeczeństwie pokłady gniewu? Czy słowo kryzys, odmieniane w ostatnich latach przez wszystkie możliwe przypadki, doprowadzi do powszechnego przełomu, czy tylko chronicznej frustracji jednostek, którym się w życiu nie powiodło?

sPokolenieoryginalna satyra na współczesność: na urzędy, urzędników, zachodnią kulturę w stylu hollywoodzkiej fabuły, cywilizacyjny skok w przyszłość Polski i Polaków, odwieczny konflikt „młodych wilków” ze starymi wygami oraz na modny trend na bycie sławnym i przez wszystkich kochanym. To wreszcie nawoływanie do społecznej rewolucji.

Schemat fabularny powieści oparty został na trzech historiach, które - wraz z rozwojem wydarzeń – łączą się w jedną, mało optymistyczną opowieść. Pierwszoplanowi bohaterowie to osoby wywodzące się z różnych środowisk, w różnym wieku, napiętnowani odmiennymi doświadczeniami, łączy ich poczucie niespełnienia, swoistej niesprawiedliwości oraz pragnienie działania na rzecz odmiany losu własnego i – w przypadku niektórych postaci – również innych. Autorowi udało się stworzyć powieść nie tylko wielowątkową, ale i wielowymiarową. Wielowymiarowość polega tu na ukazaniu różnych obliczy gniewu, od samych początków, przyczyn rodzącej się negacji, po ostateczne nagromadzenie się złości, prowadzące do eksplozji, ofiar…

sPokolenie, czyli Gniewto pozycja pod wieloma względami silnie prowokująca i skłaniająca do przemyśleń, pełna czarnego humoru, sarkazmu, groteski i przejaskrawień, dających jednak interesujący efekt końcowy, uderzający z pełną mocą w dobrze nam znaną i raczej nielubianą codzienność.

Bohaterowie sPokolenia są pokrzywdzeni przez chorą rzeczywistość. Nie da się z niej wyleczyć, można od niej uciekać. Andrzejowi Te udało się (…) zrobić z tego swego rodzaju prowokacyjne arcydzieło. Świetna jest wieloznaczność jego gniewu i dialogi - Jarosław Czechowicz, blog „Krytycznym okiem”

O autorze:

Andrzej Te. Rocznik ’82. Autor powieści "PRacownik" (opublikowany pod pseudonimem Hubert Hurbański, 2009), zbioru opowiadań „Dzieci TV”(2011), tomiku "wystarczy zalać" (2011) oraz powieści Freelancer (2012).

Bohaterem Struny jest generał Armii Czerwonej Andriej Własow, który po trwającej ponad dwanaście miesięcy bohaterskiej walce z hitlerowskimi Niemcami dostaje się do niewoli. Jest rok 1942. Własow decyduje się na kolaborację. Marzy mu się odtworzenie narodowej Rosji na gruzach stalinowskiej tyranii i komunistycznego systemu. Wprawdzie – niestety – u boku armii Hitlera, ale to przecież jedyna realna siła, która jest w stanie tego dokonać.

Wyspa Nazino również opowiada o wydarzeniach autentycznych. Tym razem o wielkim polowaniu, jakie NKWD (wówczas GPU) urządziło na początku lat trzydziestych na tzw. społeczne pasożyty, które postanowiono wywieźć z miast na Syberię. Kryterium „pasożytnictwa” stanowił brak aktualnego dowodu osobistego. Patrole wyłapywały zarówno bandytów, jak i osoby przypadkowe. Trafili na tytułową wyspę na ogromnej rzece w pobliżu Omska. Władzę sprawowali tu podzieleni na bandy zdegenerowani przestępcy, którzy aby napełnić żołądki, posuwali się do drastycznych czynów...

„Książka jest świadectwem kolejnych okropności wydobytych z historycznych mroków epoki stalinizmu. A przecież, wydawałoby się, że tamte czasy i zbrodnie zostały już gruntownie zbadane i opisane, podobnie jak hitlerowskie, że na ich temat niczego nowego już się nie odkryje. Jak się okazuje, nic bardziej błędnego” – Piotr Kitrasiewicz, autor książek Jego ekscelencja na herbatce z Göringiem i Artyści w cieniu Stalina.

Powieść „Szajka”, po części autobiograficzna, jest szczytowym osiągnięciem pisarstwa Lajosa Grendela, węgierskiego prozaika mieszkającego na Słowacji. Mimo że jej akcja dzieje się głównie na słowacko-węgierskiej prowincji, powieść przekracza granice dyskursu mniejszościowego i kieruje się w stronę powieści otwartej. Tematycznie jest ona bardzo bliska spraw, które obecnie rozpalają dyskusje tożsamościowe w większości krajów Europy Środkowej. Ta intelektualna proza będzie nie lada gratką dla każdego czytelnika, który lubi i eksperyment formalny, i soczystą narrację. Będzie też interesująca dla badaczy idei, albowiem Grendel daje w niej idealny przekrój stanu ducha środkowoeuropejskiego w drugiej połowie XX wieku.

Opowieść o duchu prowincji z zagadką kryminalną w tle, przedstawiona z punktu widzenia wielu postaci, których losy łączy miejsce, miasteczko na słowacko-węgierskim pograniczu. Bohaterów powieści scalają pasywizm i oportunizm, dla pocieszenia zwane tutaj umiejętnościami adaptacyjnymi. Pewnie stąd w tytule słowo „szajka”.

Ci pozornie niezwiązani ze sobą ludzie mimo wszystko są zorganizowani – jednoczy ich pragnienie życia płynącego z prądem dziejów. Zależy od nich niewiele, w nierozerwalnym splocie przeznaczenia i przypadku wyraźnie dominuje przypadek. Wolność, która jest kwestią wyboru, rozumieją jako dążenie do przyjemności, bo, jak mówi jedna z bohaterek powieści: „Od wolności lepsze jest ciupcianie, no i leczo”. Ten amoralny świat obserwuje i opisuje nadrzędny narrator, który niby wędrowniczek przerzuca sobie przez ramię kij zwieńczony siatką o drobnych oczkach i odbywa kurs po okolicy, chwytając ludzkie głosy i dźwięki miejsc, zanim wślizgną się pod progi domów, wnikną w mury kamienic i wtopią w kurz na poddaszach. “Szajka” to kronika dwudziestego wieku z perspektywy powiatowej i gminnej Europy Środka.

Twórczość Lajosa Grendela nie jest obca polskim czytelnikom. W 2014 roku ukazał się u nas zbiór opowiadań “Poświęcenie hetmana” (Vezéráldozat, 1996), w 2016 roku powieść “Dzwony Einsteina” (1992, Einstein harangjai) – obie staraniem Biura Literackiego – a w 2018 roku oficyna Pogranicze wydała “Życie w cztery tygodnie” (Négy hét az élet, 2011).

Miłosz Waligórski, tłumacz książki w ramach programu „Portrety przekładu” opowiada o książce Lajosa Grendela „Szajka”: https://dzientlumacza.pl/tlumacz/milosz-waligorski/

Lajos Grendel (1948–2018) – pisarz węgierski. Urodził się w Levicach (Léva) na Słowacji. W mieście rodzinnym zdał maturę, studia odbył w Bratysławie (filologie węgierska i angielska). Do roku 1990 pracował w wydawnictwie Madách. Piastował stanowisko prezesa Stowarzyszenia Pisarzy Słowackich, redaktora naczelnego czasopisma „Irodalmi Szemle” (Przegląd Literacki) oraz wydawnictwa Kalligram (1993–1996). Za swoją twórczość otrzymał liczne wyróżnienia, m.in. Nagrodę Stowarzyszenia Pisarzy Słowackich, nagrody im. Imrego Madácha, Attili Józsefa, Tibora Déryego, Lajosa Kossutha i Sándora Máraiego. Wydał powieści: “Éleslövészet” (1981, Ostre strzelanie), “Galeri” (1982, Szajka), “Áttételek” (1985, Transmisje), “Szakítások” (1989, Zerwania), “Thészeusz és a fekete özvegy” (1991, Tezeusz i czarna wdowa), “Einstein harangjai” (1992, Dzwony Einsteina), “És eljön az Ő országa” (1996, I nadejdzie jego kraj), “Tömegsír” (199, Masowy grób), “Nálunk, New Hontban” (2001, U nas w New Honcie), “Mátyás király New Hontban” (2005, Król Maciej w New Honcie), “Négy hét az élet” (2011, Życie w cztery tygodnie), “Távol a szerelem” (2012, Daleko jest miłość), “Az utolsó reggelen” (2013, Ostatniego ranka), “Bukott angyalok” (2017, Upadłe anioły); zbiory opowiadań: “Hűtlenek” (1979, Niewierni), “Bőröndök tartalma” (1987, Zawartość walizek), “Az onirizmus tréfái” (1993, Wybryki oniryzmu), “Vezéráldozat” (1996, Poświęcenie hetmana), “Szép históriák” (2001, Piękne historie), “A szabadság szomorúsága” (2003, Gorycz wolności), “Rossz idők járnak” (2016, Idą złe czasy); tomy publicystyki i esejów: “Rosszkedvem naplója” (1992, Dziennik mojego przygnębienia), “Hazám”, “Abszurdisztán” (1998, Moja ojczyzna, Absurdystan), “A tények mágiája: Mészöly Miklós időskori prózája” (2020, Magia faktów, późna proza Miklósa Mészölya). Napisał także historię współczesnej literatury węgierskiej “A modern magyar irodalom története” (2010).

Książki Lajosa Grendela przełożono na francuski, włoski, angielski, słowacki, niemiecki, bułgarski, rosyjski, serbski i polski.

Tahiti. Idealne państwo. Królestwo słońca. Nowa Atlantyda. Nowa ziemia. Nowa Słowacja.

Jest rok 2020, a na Tahiti mieszkają już trzy pokolenia Słowaków. Dobrowolnie opuścili swój kraj czy zostali z niego wypędzeni? To wciąż jest przedmiotem dyskusji.

Wciągająca, zabawna i ekscytująca historia, dla której punktem wyjściowym są wydarzenia historyczne. Obiecane lepsze życie na Tahiti nie układa się po myśli uchodźców.

Opowieść o emigracji, punktach zwrotnych w historii i pragnieniu wolności. Historia Europy Środkowej nigdy nie była czytana w tak alternatywny sposób.

„Pogłoski o próbach skolonizowania przez rodaków Polinezji Francuskiej wykorzystał pisarz i tłumacz Michal Hvorecký w swojej utopijnej powieści »Tahiti«. Została napisana historia alternatywna: Republika Czechosłowacji nigdy nie powstała, za to Słowacja pozostaje pod żelaznym wpływem Węgier, które przeprowadzają ostatnią, okrutną, porównywalną wręcz z genocydem fazę madziaryzacji, by ostatecznie wymazać słowacką tożsamość i ustanowić madziarski Felvidék, Wysoczyznę, raz na zawsze. Na ratunek przybywa jednak słowacki Mojżesz w postaci Milana Rastislava Štefánika, który proponuje rodakom rozpoczęcie nowego życia na kipiącej zielenią Polinezji. Ten exodus ma dać początek nowej, lepszej Słowacji” – napisała Weronika Gogola w książce „Ufo nad Bratysławą” (Czarne, 2021).

O autorze: Michal Hvorecký (1976), słowacki pisarz i publicysta, tłumacz z języka niemieckiego. Pisze książki dla dorosłych oraz dla dzieci. W Polsce ukazał się wybór opowiadań Hvoreckiego zatytułowany W misji idealnej czystości. Jego nowela Wilsonov została zekranizowana, a dwa inne utwory – zaadaptowane na przedstawienia teatralne w Niemczech, Czechach i Austrii. Pracuje w Instytucie Goethego. Mieszka z rodziną w Bratysławie.

Ciemna zimowa noc odbiera mu Natalię. Gorący letni dzień stawia na jego drodze Lilę. Jest piękna, rudowłosa, tajemnicza, niemal eteryczna. Lila przenika do jego życia, miesza zmysły. Jednak w najmniej odpowiednich momentach zaczyna niebezpiecznie przypominać Natalię...
Bohater błądzi w labiryncie przeszłości i teraźniejszości, usilnie próbując zrozumieć, co się wokół niego dzieje. Żyje Lilą, ale wspomnienie Natalii nigdy go nie opuszcza.
Sytuację jeszcze bardziej komplikuje pojawienie się jego dawnego kolegi - Dawida, którego jednak nie ma prawa spotkać. W zapanowaniu nad rzeczywistością próbuje mu pomóc przyjaciel Michał, ale tutaj nic nie jest takie, jakim być się wydaje.
Gdzie zaczyna się jawa a kończy sen? Aby przezwyciężyć wszechogarniające poczucie pustki, umysł ludzki nie cofnie się przed niczym.

"Transgresja" to druga powieść Michała Dąbrowskiego. Zwykle właśnie druga książka określa autora, ale w tym przypadku tak nie jest, bo książki Dąbrowskiego zbyt różnią się od siebie. Pierwsza, autobiograficzna "Dłoń", to realistyczna opowieść o byciu innym, samotności i potrzebie zaakceptowania rzeczywistości.
"Transgresja" też opowiada o samotności, ale w tej powieści istniejące przenika się z nieistniejącym, rzeczywiste z nierzeczywistym. To książka o miłości, utracie, niemożności odnalezienia siebie w zbyt wielu możliwych światach. Młodzieńcza, ale równocześnie dojrzała i głęboka. Inna od typowej "produkcji" literackiej. Na pewno warta polecenia.
Marek Ławrynowicz

Michał Dąbrowski urodził się w 1982 roku w Warszawie. Zadebiutował w 2011 roku dobrze przyjętą przez krytyków i czytelników powieścią "Dłoń". Jest prozaikiem i poetą. Współtworzy niezależną audycję literacką "Szkiełko i oko". "Transgresja" jest jego drugą powieścią. Absolwent kulturoznawstwa. Mieszka na warszawskiej Ochocie.

,,Tropy” – zbiór niezwykłych nowel Wydany w 1918 roku tom opowiadań zawiera utwory nasycone fantastyką i dziwnością. Autor wykreował w nich własny, niesamowity klimat, sięgając – oprócz groteski i raczkującego dopiero na polskim gruncie ekspresjonizmu – także po elementy surrealistyczne oraz symboliczno-baśniowe. Jego filozoficzna pasja i pragnienie dotarcia do Nieznanego, tutaj, na kartach ,,Tropów”, znalazła swe artystyczne odbicie. Każde z tych, skąpanych w atmosferze tajemniczości, opowiadań to swoisty trop, szyfr, wskazujący drogę. Być może drogę donikąd, być może na manowce… Opowiadania te nie udzielają żadnej odpowiedzi, pokazują tylko ludzi dotkniętych pewnym ,,nawiedzeniem”, pogrążonych w męce szukania i zmagania się niepewnością. A także bezsilnością ludzkiego umysłu i jego ograniczonym możliwościom poznawczym.

Powieść o wielokulturowym Osijeku, o rodzinie mieszczańskiej o niemieckich korzeniach, o XX wieku, historycznych zawirowaniach, tożsamości, sprawiedliwości i niesprawiedliwości, wojnach, śmierci, strachu, miłości i radości. Los jednej rodziny, miasta i kraju opowiadany jest przez pryzmat czterech pokoleń kobiet, które cierpią z powodu historii i chronią przeszłość, podczas gdy ich mężczyźni prowadzą daremne bitwy i przegrane z góry wojny.

Autorka przedstawia świat, w którym za sprawą dziwacznych gier losu i źle dobranych kart dzieją się często rzeczy najgorsze z możliwych. Głównym motywem, który przewija się przez strony tej powieści, jest ukrywanie się przed przeszłością, co nieuchronnie prowadzi do traumy i nieporozumień. Bo cień przeszłości kładzie się na naszej teraźniejszości i przyszłości.

Świat Unterstadt, pełen emocji, zwrotów akcji, zalet i wad głównych i drugoplanowych bohaterów, jest uniwersalny i dotyka niemal każdej rodzinnej historii na tym świecie.

Powieść Unterstadt w Chorwacji zyskała w krótkim czasie dużą popularność i zdobyła wiele nagród, m.in. Vladimira Nazora, Ksavera Šandora Gjalskiego, Fran Galovića oraz Josipa i Ivana Kozaraców. Spektakl na podstawie książki został wystawiony w Chorwackim Teatrze Narodowym w Osijeku oraz w londyńskim teatrze Foreign Affair.

„Kováčik poszukuje w życiu zwykłych ludzi niezwykłych momentów i kluczowych zwrotów. Innego narratora porwałoby w tej sytuacji gorączkowe tempo, ale Juraj potrafi zafundować czytelnikom przyjemność płynącą z obrazów plastycznych niczym w kinie panoramicznym” – Pavol Rankov

Zbiór jedenastu opowiadań o miłości i śmierci rozgrywających się w różnych czasach i różnych krajach. Ten kalejdoskop postaci i środowisk autor przedstawia z filmową wręcz plastycznością. Poszczególne obrazy są połączone w całość wyłaniającymi się stopniowo powiązaniami, prowadzącymi do zaskakujących, a czasem wręcz fatalnych skutków. Czy na pewno my sami tworzymy historię naszego życia swoimi czynami? Czy jest odwrotnie i to właśnie historie, z którymi się utożsamiamy, determinują nasze postępowanie i losy?

To zaproszenie do niezwykłej podróży po oryginalnej wyobraźni pisarza, szczególnie wyczulonej na urodę świata i ludzi. Być może dzięki doświadczeniu fotografa Kováčik może lepiej uchwycić w słowach najważniejsze rzeczy, a swoimi opisami przenieść czytelnika do świata swoich bohaterów.

Jest to jedyna powieść w dorobku autora „Trzech muszkieterów”, której fabuła w całości została osadzona w Rosji. Aleksander Dumas-ojciec napisał ja w latach dwudziestych XIX wieku, a bohaterem utworu jest Francuz szukający pracy w stolicy rosyjskiego imperium. Razem z nim poznajemy codzienne Zycie oraz stosunki panujące w największym państwie świata i cofamy się do jego niedawnej historii, a konkretnie do rządów okrutnego cara Pawła, syna Katarzyny Wielkiej. Finałem powieści jest odmalowany z napięciem i typowym dla Dumasa przygodowo-sensacyjnym stylem udany zamach na despotę, dokonany przez arystokratyczna opozycję. Dodatkowym elementem zachęcającym do lektury tej nie wznawianej od okresu przedwojennego powieści, są wzmianki o Polsce i Polakach, którymi autor nasycił swój utwór.

Jaworski był jednym z największych dziwaków i ekscentryków początku XX wieku. Przyjaźnił się z Witkacym i Wojtkiewiczem, uważa się go za prekursora Gombrowicza. Powieść „Wesele hrabiego Orgaza” przez dziesięciolecia uchodziła za zaginioną, choć ukazała się drukiem w 1925 roku. Jest to trudna proza, ale warto przez nią przebrnąć. Jaworski tworzy własne słowa (do książki jest blisko 400 przypisów, a mogłoby ich być trzy razy tyle), ma doskonałe wyczucie melodii języka, są fragmenty, które czyta się niczym rytmiczny wiersz. Autorzy piosenek hip hopowych wiele mogliby się od niego nauczyć. Język jest największym atutem tej powieści. Utopijna fabuła opowiada o sporze dwóch amerykańskich milionerów, którzy z nudów gotowi są zniszczyć świat, pogrzebać kulturę, religię, sztukę. Jaworski zupełnie nie dba o prawdopodobieństwo zdarzeń, groteskowym światem rządzą się osobne reguły, można powiedzieć, że rodem z literatury fantastycznej, z pogranicza baśni i powieści utopijnej. Trudno jednak szukać jakichkolwiek analogii w światowej literaturze. Bo choć Jaworski lokuje akcję w Toledo, to jest to utwór tak silnie osadzony w polskiej kulturze (także ludowej, w tym fragmenty pisane gwarą), że wszelkie wątki fabularne schodzą na drugi plan.

Książka nie jest tylko jubileuszową laurką z okazji dwudziestolecia zespołu. Znalazły się tu teksty napisane specjalnie z myślą o tej publikacji oraz pierwsza wyczerpująca historia zespołu, wywiady, pełna dyskografia, teksty piosenek. Materiał uzupełniają archiwalne zdjęcia

Autor "Seansu", "Ptakona", "Ultra Montany", scenariuszy do wielu filmów, w tym do serialu "Ekstradycja" w bezpretensjonalny sposób pisze o miłosci, zdradzie i pojednaniu.

Wydana w 1921 roku powieść stała się bestsellerem wydawniczym. Temat zagrożenia ze strony sąsiednich Sowietów był wówczas bardzo na czasie, a więc nic dziwnego, że zręcznie napisana, antykomunistyczna książka Bandrowskiego cieszyła się powodzeniem u czytelników. Jej drugie wydanie ukazało się w Poznaniu w 1930 roku. We ,,Wściekłych psach” skupił się Bandrowski na odmalowaniu życia Moskwy już po zwycięstwie bolszewickiej rewolucji, ale jeszcze przed zagarnięciem przez Lenina i Trockiego pełni władzy. Działają inne partie polityczne, wychodzą opozycyjne wobec komunistów czasopisma. Błądząc po Moskwie, główny bohater, Polak Zaucha, styka się z anarchistami, drugą po bolszewikach siłą polityczną ówczesnej Rosji. Brutalna rozprawa bolszewików z anarchistami - ,,krasnoarmiejców” z ,,czarnogwardiejcami” – stanowi finał tej barwnej opowieści ukazującej z reportażową dokładnością życie i mentalność mieszkańców rewolucyjnej Moskwy, w tym nędzę i potworności okresu przejściowego.

„Wtedy w Loszoncu” to historia przyjaźni dwóch chłopców, Słowaka Lewiatana i Węgra Kapii, i jednocześnie kronika życia małego, tętniącego życiem miasteczka na pograniczu węgiersko-słowackim, opowiedziana z perspektywy dziecka obserwującego świat nieuzbrojonym w cynizm okiem.

Lewiatan to spokojny grubasek, szkolny prymus, który zawsze trzyma się ustalonych reguł. Kapia jest jego przeciwieństwem – to zafascynowany przemocą naczelny łobuz-terrorysta miejscowej podstawówki. Przygody dwójki przyjaciół, pozornie banalne i prześmiewcze, są pretekstem do opowiedzenia o kwestiach fundamentalnych dla młodego człowieka – o dojrzewaniu, sile przyjaźni, kształtowaniu się osobowości, własnej tożsamości.

Wydarzenia historyczne mieszają się z rodzinnymi historiami, rzeczywistość płynnie przechodzi w absurd, banalność łączy się z metafizyką. Jak w prawdziwym życiu.

Każdy ma takie Macondo, na jakie zasłużył. Mieszkańcy Loszonca najwyraźniej nie zasłużyli na spokój. Peter Balko i jego bohater, dziewięcioletni rozrabiaka, poprowadzą nas w gąszcz opowieści o teraźniejszości i przeszłości. Skrzy się ta książka błyskotliwym, acz brutalnym dowcipem, niezwykłą wyobraźnią, wciągającą opowieścią. Żeby zobaczyć cały Loszonc, wystarczy wdrapać się na pierwszą lepszą górkę, ale żeby zobaczyć jego historię, trzeba zanurzyć się w tej fantastycznej powieści. Po co? By dostrzec, że choć historia bywa tragiczna, a ludzie nie zawsze mili, to możemy na przyszłość spoglądać z dobrotliwą ironią w oczach. Bo i tak niczego się nie nauczymy, a czasy zawsze przychodzą nowe. Książka dla miłośników i miłośniczek prozy Olgi Tokarczuk czy Joanny Bator, ale też dla tych, co tęsknią za opowieścią w duchu Marka Twaina, okraszoną Schulzowską nostalgią. I choć mogą te porównania wydawać się ryzykowne, to dajcie Peterowi Balko szansę, by was zaskoczył.

Wojtek Szot, Zdaniem Szota

Powieść otrzymała wiele nagród, w tym Nagrodę Jána Johanidesa, Nagrodę Fundacji Banku Tatra oraz nagrodę czytelników Anasoft Litera 2015. W 2018 powieść ukazała się w Czechach, w 2019 wydana zostanie w Austrii i na Węgrzech. Teksty Petera Balko przekładano na język angielski, węgierski, włoski, niemiecki i chiński. W Polsce dotąd nieznany.

"Wyjazd we dwoje i inne opowiadania" to książka o ludziach, których życie układa się zupełnie inaczej niż tego oczekiwali. Ich marzenia zderzają się z rzeczywistością i jest to konfrontacja dość bolesna... Czy życie jest sprawą poważną? Świat przecież pełen jest absurdów. Plączemy się w nim, oczekujemy szczęścia. Tymczasem nasze marzenia zderzają się z rzeczywistością, a odbite - wracają przetrącone i wykoślawione. Wielka miłość okazuje się banałem, wielkie nadzieje pozostają niespełnione, a życie przynosi niezupełnie to, czego oczekujemy. Bohaterowie przedstawionych w zbiorku opowiadań są trochę jak ptaki ze zwichniętym skrzydłem. Bywają śmieszni, a czasami budzą współczucie. Wielu z nas odnajdzie w nich cząstkę siebie.

“Wyspa Ø” Petera Balko jest zarówno powieścią detektywistyczną o nielegalnym handlu wyobraźnią, ojcowsko-synowskim dramatem psychologicznym i horrorem czerpiącym z estetyki nazi exploatation, lecz także historią z ducha pikarejską, w której funkcja rozrywkowa i sugestywny język filmowy odgrywają równie ważną rolę co sprawy cięższego kalibru: aluzje do ciemnych stron dziejów Słowacji, dyskurs metaliteracki czy medytacja nad granicą dzielącą rzeczywistość od fikcji – Jędrzej Wasielewski

Powieść jest z początku dramatem skupiającym się na trudnych relacjach ojca i syna, później zmienia się w rasowy kryminał z magiczno-realistycznym sznytem (znanym z debiutu “Wtedy w Loszoncu”), a kończy się jako horror fantasy. Autor wiele miejsca poświęca samej literaturze, procesowi pisania, wyobraźni, dużo tu odniesień do współczesnych słowackich i światowych pisarzy, nie zabraknie też polskich wątków.Ciekawie opowiedziana, na poły zabawna, na poły poważna, miejscami filozoficzna, często ironiczna, prowokacyjna, kąśliwa… – Rafał Bukowicz, Interkomprehensja

Od tłumacza:

Peter Balko napisał powieść przecięć. Krzyżuje się w niej geografia Tekova, Novohradu, Gemeru, wzgórz Czerhat – podzielonych dodatkowo granicą słowacko-węgierską – i wyspy Ø, przywodzącej na myśl odległe skandynawskie krainy, którą jednak znaleźć można tylko na mapie miejsc wyobrażonych, będącej prztyczkiem w nos tradycyjnie rozumianej kartografii. Między ratio a imaginatio przebiega druga rysa, trzecią jest pochodny od tych kategorii spór o koncepcję literatury, czwartą styk światów ojca i syna, piątą natomiast odcinek czasu od “Wtedy w Loszoncu” (2014, wyd. pol. 2019) do Wyspy Ø (2019).W porównaniu z “Wyspą Ø” – “Loszonc” był po bożemu napisanym Bildungsroman, podróżą przez kręgi wtajemniczeń od dziecięctwa do dorosłości. A przecież i tam ramy gatunkowe rozpierała fantazja pod ciśnieniem i szybkostrzelna magia rodem z filmów akcji zaprawionych mieszanką oniryczno-narkotyczną. Podczas lektury – pamiętam to bardzo dobrze – momentami trudno mi było złapać oddech. To jednak, z czym mamy do czynienia teraz, bije bombowość “Loszonca” na półtorej głowy.

Peter Balko (ur. w 1988 roku w Łuczeńcu) – słowacki prozaik i scenarzysta. Absolwent scenariopisarstwa i dramaturgii w Wyższej Szkole Nauk Scenicznych (VŠMU) w Bratysławie, w której obecnie pracuje jako wykładowca. Razem z Lucią Potůčkovą i Marošem Hečką wydał tom poetycki “Metrofóbia” (2012). Jest współautorem antologii współczesnej prozy słowackiej “Literatúra bodka sk” (2016, Literatura kropka sk), a także scenariuszy do filmów długometrażowych “Kandidát” (2013, Kandydat), “Čiara” (2017, linia), cyklu horrorów “DOGG” (2017) i serialu “Moje povstanie” (2014, Moje powstanie). Prozę publikował w wielu czasopismach (m.in. w „Literaturze na świecie“). W rodzinnym Lučencu współorganizuje festiwal Medzihmla. Jego debiutancka powieść “Wtedy w Loszoncu” (2019; Vtedy v Lošonci, 2014) została przetłumaczona na polski, bułgarski, czeski, niemiecki, francuski i węgierski. Mieszka i w Bratysławie z żoną Verą, córeczką Anną, suczką Belą i tłustą czarną kotką Luną.

Zmęczony życiem w stolicy Chorwacji, główny bohater porzuca dotychczasowy styl życia i decyduje się zamieszkać na wzgórzu pewnej wyspy w Dalmacji jako osoba wypatrująca pożaru.

Spędza tam trzy letnie miesiące, gdzie spotyka całą plejadę osób, które defilują przez to jedyne w okolicy wzniesienie, górujące nad wszystkim niczym świątynia, pewien azyl dla uciekinierów od przygniatającej ich codzienności. Do osób z drugiego czy nawet trzeciego planu należą przypadkowi czy zabłąkani turyści, którzy wałęsają się po wzgórzu. Główny bohater spotyka także miejscowych, osoby, które zamieszkują miasteczko Javorna u podnóża wzgórza. Ci zaś żyją własnym życiem na tym skrawku wypalonej ziemi, gdzie jedyne zajęcie to czekanie na turystów, praca w pobliskim barze czy sklepie mięsnym lub uprawianie hazardu.

Jedynym towarzyszem narratora jest Viskonti – Pi, bohater książki Yanna Martela, miał tygrysa w swojej łodzi, Ivica Prtenjača ma osła na wzgórzu.

W opowieści nie mogło zabraknąć nawiązania do wojny jugosłowiańskiej, do „poprzedniego” życia, jakie bohater prowadził w Zagrzebiu i do innych rzeczy czy wydarzeń, które go zdefiniowały jako zniszczonego i zmęczonego człowieka, który za wszelką cenę chce uciec od wszystkiego, a najbardziej od siebie samego.

„Wzgórze” to książka o wolności, odrodzeniu, odrzucaniu wszelkich norm, o ponownym odnalezieniu siebie, to różaniec ku czci mitologicznego Feniksa, który odradza się z popiołów.

Trzy miesiące, które spędziłem, wędrując po wzgórzu, należą do najważniejszych, najsmutniejszych i najszczęśliwszych trzech miesięcy w moim życiu. Dlatego że poczułem, iż życie może być spełnione, że zastygłą maskę obłudy i nienawiści, pogardy i nudy można zrzucić. Że istnieje takie miejsce, gdzie można ją zdjąć, cisnąć do błotnistej kałuży, do czarnych węży. Takiego czegoś nie da się powtórzyć. – fragment książki

Na tytułowym wzgórzu, wznoszącym się siedemset metrów nad brzegiem Adriatyku, narrator „jest sam na ziemi” i widzi stąd całe swoje życie. Na nienazwanej wyspie, ale bardzo realistycznie opisanej, odczuwamy klimat dalmatyńskiego życia, dzień i noc, smaki potraw i moc rakiji, zapachy lądu, lasu i morza, a także poznajemy ludzi gwałtownych i groźnych, którzy zmagają się z traumą niedawnej wojny, ale też niezwykle serdecznych i czułych. I ma rację bohater, gdy twierdzi, że „takiego czegoś nie da się powtórzyć” – Piotr Dobrołęcki, redaktor naczelny „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”

Największym atutem Xenny jest wiarygodność opisu uzyskana przez użycie prostego, kolokwialnego, a niekiedy wręcz slangowego języka. Gdy czytałem, wydawało mi się, że po prostu jestem wśród tych ludzi, że odurzam się wódka, prochami i punk-rockiem. Nie jest to jednak zabawa w młodzieżowy, subkulturowy folklor w stylu Masłowskiej. Powiedziałbym raczej, ze to polski Charles Bukowski. Witold Horwath, autor "Ekstradycji"

Pierwsza część fantastycznej powieści „Tryptyk Świata Mgły” autorstwa 15-latki. Młoda pisarka snuje mroczną i zabawną jednocześnie opowieść o poszukiwaniu jednego z trzech starożytnych artefaktów, które ze względu na magiczne właściwości – obdarowanie właściciela wszechwiedzą lub nieograniczoną władzą – są pożądane przez ród złowrogi Nyktalusów. Bohaterami tej części tryptyku są Leśny Dziad Veritas i pochodzący z północy Żarnowiec. To oni eskortują pierwszy z artefaktów, zwany TYM