SOWA OPAC : Katalog zbiorów

2 wyniki

Książka

W koszyku

oceń

Plon : dożynki na Mazurach : widowisko ludowe / Karol Małłek ; wstępem opatrzył Janusz Małłek. - Wydanie 4. - Dąbrówno : Oficyna Wydawnicza "Retman" ; Olsztyn : Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny, 2016. - 36, [4] strony : ilustracje, nuty ; 20 cm.

(Miniatury Mazurskie ; nr 5)

Autor

Małłek Karol (1898-1969) Małłek Janusz (1937- )

Forma i typ

Dramat (rodzaj) Książki

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Dożynki Widowisko Mazury

Gatunek

Scenariusz

Dziedzina i ujęcie

Etnologia i antropologia kulturowa Literaturoznawstwo

Tekst w dialekcie mazurskim.

Pierwodruk „Plonu” został opublikowany w 1937 z. z inicjatywy Związku Mazurów Działdowie. Kolejna edycja ukazała się nakładem Instytutu Mazurskiego w Olsztynie w 1946 r. Trzecia wydana została w książce Karola Małłka „Jutrznia Mazurska na gody i inne widowiska” w olsztyńskim wydawnictwie .”Pojezierze” 1980 r. Każdą z tych edycji poprzedzało słowo wstępne. W krótkim przedsłowiu do pierwszego „Plonu” Karol Małłek pisał: „Piękny staro polski zwyczaj zachowany na Mazurach, to dożynki. Wpływy sąsiednich dzielnic Polski, jak również i wdarcie się wpływów obcych zmieniły nieco pierwotny charakter tego obrzędu ludowego. Chcąc więc odtworzyć to pierwotne i wierne oblicze regionalne tak zwanego Plonu czyli „Zieńca”, opracowałem rzecz na podstawie dożynkowych tekstów ludowych, używanych na Mazurach i podałem ją w postaci widowiska ludowego” /Karol Małłek/. Liczący 40 stron druk ukazał się w nakładzie 400 egzemplarzy. Złożony został czcionką BernhardMod i BernhardTango, wydrukowany na papierze Olin Regular 110g w Oficynie Graficznej Małgorzaty i Krzysztofa Szpindlerów w Warszawie. Przygotowanie do druku Małgorzata Mierzwa. Opracowanie graficzne Małgorzata Szpindler. Wydanie Plonu jest wspólnym przedsięwzięciem Stowarzyszenia „Mazurska Kosaczewina” w Koczarkach i Oficyny Wydawniczej „Retman”.

dostępna w czytelni

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Czytelnia Główna (magazyn)

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. 39 [w magazynie] (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Na gody : jutrznia w domach, ßkołach i kościołach chrześcijańskich do wzbudzenia miłości ku Zbawicielowi naßemu / Wilhelm Roschkowski ; do druku podał i wstępem opatrzył Grzegorz Jasiński. - Dąbrówno : Oficyna Wydawnicza "Retman" ; Olsztyn : Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny, 2016. - 58, [4] strony : ilustracje ; 20 cm.

(Miniatury Mazurskie ; nr 6)

Autor

Roschkowski Wilhelm (1855-?) Jasiński Grzegorz (1957- )

Forma i typ

Dramat (rodzaj) Książki Publikacje dydaktyczne

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Boże Narodzenie Obrzędy ludowe Mazury

Gatunek

Scenariusz Utwory sceniczne dla dzieci

Dziedzina i ujęcie

Edukacja i pedagogika Historia

Na gody, Jutrznia, najpiękniejsza część uroczystości bożonarodzeniowych. Jutrznia była najbardziej znanym i charakterystycznym mazurskim obyczajem religijnym. Ta poranna uroczystość, organizowana w pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia, trafiła na Mazury jeszcze w czasach katolickich, uzupełniono ją kolejnymi elementami widowisk religijnych, nawiązujących do szopki betlejemskiej. W okresie protestanckim jej tekst, oparty na Ewangelii, wzbogacono o pierwiastki twórczości lokalnej i przeobraziła się w rodzaj teatru ludowego. Jutrznię wystawiano w kościołach, a wraz z rozwojem oświaty zagościła w wiejskich szkołach, przygotowywana przez nauczycieli. Doprowadziło to do jej zróżnicowania w zależności od umiejętności tych, którzy ją organizowali; w wielu przypadkach zatraciła wymiar teologiczny. Ponadto w okresie pietyzmu potraktowano ją jako zwyczaj katolicki, skutkiem czego już w 1711 roku wydano zakaz jej wystawiania, widać nieskuteczny, skoro ponawiano go w kolejnych latach. Jutrznia faktycznie żyła na całych Mazurach. I tak pod koniec XVIII wieku proboszcz nidzicki Georg (Jerzy) Rosocha wystąpił o uchylenie zakazu, ale petycję odrzucono. Jutrznię dotknął pewien kryzys na początku XIX wieku, gdy z kolei pod wpływem racjonalizmu uznano ja za nieprzystającą do obyczajów kościelnych. W latach trzydziestych XIX wieku mówiono wręcz o jej wymarciu i obecności tylko w pamięci starszych mieszkańców. [Powyższy opis pochodzi: Skarbiec Mazurski].

dostępna w czytelni

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Czytelnia Główna (magazyn)

Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. 39 [w magazynie] (1 egz.)