Kontynuacja "Dymów nad Birkenau", jednej z najważniejszych relacji o obozie Auschwitz-Birkenau.
Lepiej pełzać na czworakach, podpierając się odrąbanymi kikutami, ale żyć. Takie jest najpotężniejsze prawo człowieka. Chęć życia. Przymus życia. Nawet obóz tylko w nielicznych stłumił instynkt istnienia. Gryźć ręce z bólu, z rozpaczy, z utraty wszelkich złudzeń – ale żyć.
W styczniu 1945 roku hitlerowcy na wieść o zbliżającej się armii radzieckiej zaczęli zacierać ślady swojej zbrodni i ewakuowali więźniów Oświęcimia. Tysiące schorowanych i wygłodniałych ludzi pognano w marszu śmierci na zachód. Wiadomość o klęsce Niemców rodzi bunt. Trzem więźniarkom udaje się uciec. Po latach Oświęcimia muszą znaleźć siłę do walki o swą wolność, o swoje życie.
Wydanie zawiera fragmenty najważniejszych recenzji o książce.
Działo się to wczoraj. Ale, żeby nie wróciło dziś ani jutro, potrzebna jest biała broń cywilizowanego człowieka: świadomość. Umiejętność pojmowania, po co, dlaczego, za co ludzie padali wówczas na śnieg przy śląskiej drodze, naznaczeni czerwonym śladem krwi.
Seweryna Szmaglewska
Ta książka przesiąknięta jest optymizmem. Pokazuje człowieka, który po latach Oświęcimia ma siłę do walki o swą wolność, o swe życie. W walkę przeciw bestialstwu angażuje wszystkie siły i nic nie jest zdolne zmniejszyć wiary w sens tej walki.
Stanisław Sapało
Seweryna Szmaglewska (1916-1992) - pisarka i jedyna Polka zeznająca w procesie norymberskim. Przyszła na świat w Przygłowie, niedaleko Piotrkowa Trybunalskiego. Studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i Uniwersytecie Łódzkim. Po wybuchu wojny wróciła do Piotrkowa, gdzie pracowała jako ratowniczka w szpitalu i uczyła na tajnych kompletach. Osiemnastego lipca 1942 roku została aresztowana przez gestapo i przewieziona do obozu Auschwitz-Birkenau. 18 stycznia 1945 roku udało jej się uciec z marszu śmierci. Debiutowała w 1945 roku książką "Dymy nad Birkenau", w której opisała swoje obozowe przeżycia. W lutym 1946 roku książka została włączona jako materiał dowodowy przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze. Seweryna Szmaglewska przez lata była wiceprezesem Rady Naczelnej ZBoWiD. Opublikowała między innymi: "Zapowiada się piękny dzień" (1960), "Czarne stopy" (1960), "Niewinni w Norymberdze" (1972), "Dwoje smutnych ludzi" (1986). Odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Nagrodą Ministra Kultury i Sztuki I stopnia.

Seweryna Szmaglewska (1916-1992) – pisarka, jedyna Polka, która zeznawała w procesie norymberskim. Po aresztowaniu przez gestapo w lipcu 1942 roku uwięziona w obozie Auschwitz-Birkenau. 18 stycznia 1945 roku udało jej się uciec z marszu śmierci.
To dziwne. Nikt nie zachęcał mnie do pisania o wojnie. Zdecydował sam temat i przeświadczenie, że ten rachunek nie jest jeszcze zamknięty. A dziś tyle głosów odwodzi nas od owego „niewspółczesnego tematu”. Tymczasem o co chodzi? O mobilizowanie ludzkiej świadomości w kierunku międzynarodowego protestu przeciwko nadal istniejącemu i potężniejącemu faszyzmowi. Czy robimy to źle? Myślę, że źle, że za słaby był nasz głos, skoro na tle dzisiejszych układów politycznych możliwe jest w naszym własnym kraju podobne pomylenie kryteriów.
„Nowa Kultura” nr 51/1961
Działo się to wczoraj. Ale, żeby nie wróciło dziś ani jutro, potrzebna jest biała broń cywilizowanego człowieka: świadomość. Umiejętność pojmowania, po co, dlaczego, za co ludzie padali wówczas na śnieg przy śląskiej drodze, naznaczeni czerwonym śladem krwi.
Seweryna Szmaglewska „Panorama” nr 2/1961
W styczniu 1945 roku podczas srogiej zimy hitlerowcy chcąc zatrzeć ślady swojej zbrodniczej działalności zarządzają ewakuację Auschwitz-Birkenau. W ciągnącej się
kilometrami kolumnie wycieńczonych głodem i chorobami ludzi znajduje się Anna. Pragnie żyć. Marzy o powrocie do dawnego świata. Mobilizuje w sobie nadludzkie siły i wraz z koleżankami podejmuje ryzykowną ucieczkę walcząc o swoje życie i wolność. Książka pokazując grozę tego co je spotkało napawa jednak nadzieją, że bohaterki będą potrafiły żyć w wytęsknionym przez siebie wolnym świecie.

Czyta Ewa Abart