Głośna, znana powieść Franza Kafki, wydana w 1925 roku. Posłuchaj idąc do szkoły. Przyda się na egzaminie.

Pewnego dnia do Józefa K. przychodzi dwóch mężczyzn, którzy oświadczają mu, że zostaje aresztowany, "mimo iż nic złego nie popełnił". "Proces" jest metaforą bezdusznego świata, w którym władza i urzędy decydują o życiu i losach człowieka.

Proces to surrealistyczna powieść Franza Kafki, która zgodnie z ostatnią wolą autora, miała pozostać nieopublikowana. Stało się jednak inaczej, w 1925 roku przyjaciel Kafki, Max Brod złamał testament i tym samym przekazał to wielkie dzieło do rąk czytelników.

Głównym bohaterem powieści jest Józef K., niczym nie wyróżniający się obywatel, który zostaje aresztowany, mimo że nic złego nie popełnił…

Wyjątkowość Procesu polega przede wszystkim na jego niesłychanej trudności interpretacyjnej. Prawie każdy czytelnik rozumie ją inaczej, a historycy literatury do dzisiaj toczą na ten temat gorące spory. Jedno jest jednak pewne, powieść Kafki to absolutny fundament, na którym bazuje współczesna literatura.

Pewnego dnia w mieszkaniu Józefa K. Stawiają się dwaj urzędnicy i oznajmiają mu, że został aresztowany. Problem w tym, że Józef K. nie popełnił najmniejszego nawet wykroczenia. Wiadomość o procesie szybko dociera do całego jego otoczenia, spychając go w coraz głębsze odmęty wyobcowania.

Najsłynniejsza powieść Franza Kafki, arcydzieło literatury światowej. Pełna surrealizmu, unikalnej, przesyconej grozą atmosfery historia, opowiadająca o samotności, aparacie opresji, ale też o odpowiedzialności za własne czyny.

Niezwykle aktualna po dziś dzień.

Tłumaczenie Bruno Schulz

Czyta Maciej K.

Proces (niem. Der Prozeß) – surrealistyczna powieść Franza Kafki. Pisarz rozpoczął pracę nad nią w roku 1914. Została wydana pośmiertnie, wbrew woli autora, przez jego przyjaciela Maxa Broda w roku 1925. Głównym bohaterem powieści jest Józef K., kawaler, prokurent bankowy, mieszkający w nieznanym z nazwy mieście, określanym jako „stolica”. Pewnego dnia budzi się w swoim mieszkaniu i zostaje zaskoczony najściem urzędników, którzy oświadczają mu, że zostaje aresztowany, mimo iż nic złego nie popełnił. Tagi: po polsku, polskie, bestseller.

Bruno Schulz był artystą totalnym. Nie tylko malował i rysował, nie tylko pisał własne opowieści, ale również zajmował się tłumaczeniem. I to właśnie jemu zawdzięczamy genialny przekład Procesu Franza Kafki.

Proces w tłumaczeniu Schulza ilustrowany jego grafikami.

Impulsem do napisania Procesu było dla Kafki zerwanie z narzeczoną. Pisarz planował początkowo opowiadanie o konflikcie ojca z synem. Jednak w trakcie pracy książka urosła do rangi utworu, jaki znamy dziś.

Głównym bohaterem powieści jest kawaler, Józef K. Pewnego dnia budzi go wtargnięcie do jego mieszkania dwóch urzędników, którzy informują, iż został aresztowany, choć nie popełnił żadnego wykroczenia. Pozwalają mu zresztą prowadzić normalne życie, z tym, że cały czas musi być do dyspozycji sądu. Jednak od tej chwili życie Józefa K. staje się pasmem absurdalnych zdarzeń.

Siłą tej opowieści jest jej niezwykła atmosfera. O ponurych absurdalnych sytuacjach mawiamy dziś, że są kafkowskie. Nieokreśloność winy Józefa K. pozakazuje, że każdy z nas może być osądzony. Autor wyraźnie nawiązuje do procesów inkwizycyjnych. Jest to też niewątpliwie opowieść o totalitaryzmie. Przy czym instytucją totalitarną staje się sąd, który odbiera bohaterowi prawo do obrony.

Powieść obrosła ogromną ilością odczytań i interpretacji – pisano, że mówi o samotności, o winie i karze, o odpowiedzialności za własne życie (Erich From)…

Wszystkie te tematy są nadal niezwykle aktualne.

Prozy utajone to Kafka trochę inny od tego, z którym polski czytelnik zżył się przez lata i którego nauczył się czytać. Przygotowany przez Łukasza Musiała (i w jego przekładzie) zbiór stanowi kontynuację Opowieści i przypowieści (PIW 2016), prezentując mniej znane i nieznane polskiemu czytelnikowi opowiadania Kafki. Najobszerniejsza część tomu obejmuje ukazane w nowym kontekście prozatorskie fragmenty Dzienników, krótkie prozy i zapiski z tzw. Konwolutu 1920, opublikowanego tu w całości (w nim m.in. dwanaście opowiadań i miniatur znanych z wcześniejszych przekładów).

Ale nie na tym zasadza się nowatorstwo Próz utajonych. Przekładając Kafkę in extenso z edycji krytycznych jego pism, wraz z fragmentami niedokończonymi, brulionami i notatkami – pośród których czytelnik rozpozna znane już polszczyźnie opowiadania (niegdyś wyodrębnione przez strażnika spuścizny Kafki, Maxa Broda) − nie unikając wprawek, rodników, powtórzeń i fragmentów „słabszych”, tłumacz odsłania specyfikę twórczości autora Procesu. Okazuje się nią życiopisanie. Kafka – w interpretacji Musiała – to nie tyle zawodowy autor powieści i opowiadań, ile artysta, który nie uznaje podziałów gatunkowych, ulega kapryśnemu natchnieniu, a to, co pisze, pisze całym sobą.

"Gdy Gregor Samsa obudził się pewnego rana z niespokojnych snów, stwierdził, że zmienił się w łóżku w potwornego robaka. Leżał na grzbiecie twardym jak pancerz, a kiedy uniósł nieco głowę, widział swój sklepiony, brązowy, podzielony sztywnymi łukami brzuch, na którym ledwo mogła
utrzymać się całkiem już ześlizgująca się kołdra. Liczne, w porównaniu z dawnymi rozmiarami, żałośnie cienkie nogi migały mu bezradnie przed oczami (...)"

"Gdy Gregor Samsa obudził się pewnego rana z niespokojnych snów, stwierdził, że zmienił się w łóżku w potwornego robaka. Leżał na grzbiecie twardym jak pancerz, a kiedy uniósł nieco głowę, widział swój sklepiony, brązowy, podzielony sztywnymi łukami brzuch, na którym ledwo mogła utrzymać się całkiem już ześlizgująca się kołdra. Liczne, w porównaniu z dawnymi rozmiarami, żałośnie cienkie nogi migały mu bezradnie przed oczami. Co się ze mną stało? " - myślał. To nie był sen." (fragment)