"Jak szukać i znajdować wolę Bożą?" to poważne postawienie zagadnienia istotnego w życiu duchowym, a nie jedynie tania reklama.

Józef Augustyn SJ w swoich rozważaniach ukazuje konsekwentnie, że szukanie i pełnienie woli Bożej łączy się z zaangażowaniem, trudem i duchowym zmaganiem. Jest to jednak trud celowy. Istota woli Bożej to nasze uczestnictwo w nieskończonej miłości Boga, która jest źródłem naszego szczęścia - doczesnego i wiecznego.

Rozważania o. Augustyna o szukaniu i pełnieniu woli Bożej mają charakter integralny i uwzględniają wszystkie wymiary ludzkiego życia: duchowy, moralny, emocjonalny i wspólnotowy.

Wstęp 9'13"

1. Jezus szuka woli swojego Ojca 14'01"
Łaska Boga i ludzki wysiłek w szukaniu i pełnieniu woli Bożej
Pełnienie woli Bożej wymaga prawdziwego obrazu Boga
Moim pokarmem jest wypełnić wolę mego Ojca

2. Posłuszeństwo i zaangażowanie 24'13"
Woli Bożej trzeba szukać
Uległość i zaangażowanie, posłuszeństwo i odpowiedzialność
Poznanie siebie a rozeznanie i pełnienie woli Bożej
Mulica trzymała się głównej drogi
Niedocenianie własnego wysiłku i zaangażowania
Przecenianie ludzkiego zaangażowania i wysiłku
Harmonijne współdziałanie Boga i człowieka

3. Działanie Boga w człowieku 23'55"
On zawsze dochowuje wierności
Wierność Boga i wierność człowieka
Zewnętrzne znaki woli Bożej
Boże poruszenia bez żadnej przyczyny
Świat czystych duchów pomagający nam w szukaniu woli Bożej

4. Działanie ZŁEGO DUCHA przeciwnika Boga 21'55"
Zły duch przemienia się w anioła światłości
Wierzą w diabła albo zbyt gorliwie, albo zbyt słabo
Kim jest szatan?
Potrzeba stanowczości wobec złego ducha
Postawa jasności i prawdy
Poznania samego siebie

5. Rozeznawanie duchowe szukaniem woli Bożej 15'26"
Postępujcie według ducha, a nie według ciała
Wybierajcie życie
Nie dowierzajcie każdemu duchowi
Po owocach ich poznacie

6. Znaki rozeznawania woli Bożej 25'59"
Doniosłość ludzkich decyzji
Wybór stanu życia
Trudności szukania i znajdowania woli Bożej
Kryzys tożsamości i dojrzewania osobowego
Poznanie świata a znaki woli Bożej

7. Człowiek znakiem woli Bożej 23'02"
Bliźni znakiem Boga i Jego woli
Natchnienia duchowe znakiem woli Bożej
Istota natchnienia duchowego
Duchowe natchnienia a ludzka wolność
Zdatność do wypełnienia podjętych zobowiązań
Jak działać w chwilach wątpliwości

8. Metoda indywidualnego rozeznawania duchowego 17'06"
Rozeznawanie duchowe jest modlitwą
Faza pierwsza - zbieranie informacji
Faza druga - czas modlitwy i refleksji
Faza trzecia - analiza wewnętrznych poruszeń
Faza czwarta - podjęcie decyzji
Faza piąta - potwierdzenie wyboru

9. Metoda wspólnotowego rozeznawania duchowego 20'46"
Czasy przełomowe dla Kościoła
Zaangażowanie każdego członka wspólnoty w rozeznawanie wspólnotowe
Rozeznawanie wspólnotowe wymaga otwarcia na wolę Bożą
Proces rozeznawania wspólnotowego
Zaangażowanie, ofiara i wysiłek
Czas i cierpliwość w szukaniu woli Bożej

10. Prawość intencji w szukaniu i znajdowaniu woli Bożej 14'37"
Prawość naszych intencji
Odróżnienie celu od środków do niego prowadzących
Ćwiczenia

11. Dwa rodzaje ludzkich wyborów 21'44"
Wybory niepodlegające zmianom
Wybór podlegający zmianie a wybór niepodlegający zmianie
Co robić w razie błędnego wyboru?
Ćwiczenia
Wybory podlegające zmianie
Ćwiczenie

12. Trzy pory dokonywania wyborów według św. Ignacego Loyoli 16'55"
Pora pierwsza
Pora druga
Pora trzecia
Moja pora wyboru
Ćwiczenia

13. Dwa sposoby dokonywania wyborów w porze trzeciej 35'54"
Wzajemne uzupełnianie się obu sposobów dokonywania wyboru
Pierwszy sposób dokonywania wyboru
Drugi sposób dokonywania wyboru
Dokonam wyboru i ofiaruję go Bogu

14. Uwagi pomocne do reformy życia 15'21"
Reforma życia owocem Ćwiczeń duchownych
Reforma posiadania i zarządzania dobrami materialnymi
Ćwiczenia

W formacji kapłańskiej zbyt często całą odpowiedzialność wychowawczą przerzucamy niemal wyłącznie na przełożonych seminaryjnych i ojców duchownych, zwalniając się przy tym z jakiejkolwiek odpowiedzialności za postawy i zachowania przyszłych kapłanów. Tymczasem, jak pokazuje życie, na postawę i zachowanie alumna i kapłana ogromny wpływ mogą mieć także jego rodzice, rodzeństwo, księża w parafii, przyjaciele. Laksystyczna postawa moralna, egocentryczne zachowania, konsumpcyjny styl życia, słowem zły przykład życia, w którym wiara nie odgrywa niemal żadnej roli, dawany alumnowi, na przykład w okresie wakacji, może niweczyć nieraz wielomiesięczne wysiłki wychowawców seminaryjnych. Kandydaci do kapłaństwa to przecież - jak my wszyscy - krusi ludzie, stąd należy pomagać im wprowadzić w życie to, co jest im przekazywane przez wychowawców i ojców duchownych.

Kazanie na Górze nie jest najpierw kodeksem moralnym. Nie należy go też traktować wyłącznie jako mądrościowy zbiór pouczeń. Trzeba nam je medytować przede wszystkim jako autoportret Jezusa, opis Jego własnego sposobu życia. Oddaje ono bowiem najgłębsze postawy Jezusowego Serca. Stąd w prezentowanych rozważaniach autor łączy Kazanie na Górze z całym życiem Chrystusa: Jego modlitwą, głoszeniem Dobrej Nowiny, budowaniem więzi z Apostołami, a przede wszystkim z Jego męką, śmiercią i Zmartwychwstaniem. Radykalne wyzwania Kazania na Górze, odczytywane w perspektywie miłości do Jezusa, są dla nas obietnicą, że nasze życie może zmieniać się pod wpływem Ewangelii i stawać się podobne do Jego życia.
Wydanie na podstawie: Józef Augustyn SJ, Kazanie na Górze. Rozważania rekolekcyjne oparte na "Ćwiczeniach duchownych" św. Ignacego Loyoli. Synteza Wydawnictwo M, Kraków 2001

Kochaj mnie tato! to zbiór jedenastu medytacji poświęconych ojcostwu. Stanowią one zachętę dla ojców, aby w swym zapracowaniu i pogoni za sukcesem docenili swoją najważniejszą życiową rolę - bycia tatą.

Autor odwołując się do bogatego doświadczenia duszpasterskiego i psychologicznego, przekazuje wiele cennych uwag o relacjach ojca do dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem relacji taty do syna. To ojciec bowiem jest zasadniczym punktem odniesienia dla męskiej tożsamości chłopców.

Autor uwzględnia w rozważaniach także inne odniesienia i więzi rodzinne. Jest bowiem świadom, że fundament ojcostwa stanowi wzajemna miłość oraz oddanie męża i żony, ojca i matki.Medytacje, choć skierowane najpierw do ojców, są cenną podpowiedzią dla żon, w jaki sposób mogą one pomóc swym mężom lepiej pełnić rolę ojca.

Wie Ojciec wasz, czego wam potrzeba, zanim jeszcze Go poprosicie Mt 6, 8.

Dzięki autentycznej modlitwie stajemy się bardziej pokorni, odważni, pewniejsi siebie, odporniejsi na zmysłowe głody, mniej skoncentrowani na sobie i własnych obawach i lękach. To właśnie modlitwa daje nam wewnętrzne przekonanie, iż Bóg dobrze wie, czego tak naprawdę potrzeba nam do życia.

Ojcostwo przeżywa kryzys. Wypływa on nie tylko z postaw i zachowań samych mężczyzn, ale także powszechnego w naszej cywilizacji kryzysu małżeństwa i rodziny. I choć wielu mężczyzn pogubiło się dzisiaj w pełnieniu ojcowskiej roli, nie zatracili jednak głębokiego pragnienia posiadania i wychowywania dzieci. Umarł na naszych oczach jedynie pewien model ojcostwa; ojciec w rodzinie stracił "charakter autorytetu pana rodziny i niepodlegającej dyskusji wyroczni". Ojcostwo jawi się dzisiaj bardziej jako służba dzieciom. Stąd też trzeba mówić nie tyle o funkcji czy roli ojcowskiej, odtwarzanej z pokolenia na pokolenie, ile raczej o misji i powołaniu, które - jak nigdy dotąd - domagą się osobistego zaangażowania, odwagi, woli zmagania się ze swymi słabościami, zapomnienia o sobie, męskiej twórczości oraz powrotu do duchowości i religii.

Książkę "Ojcostwo", która jest owocem wielu rozmów z młodymi ludźmi spragnionymi ojcowskiej miłości, chciałbym polecić nie tylko dojrzałym ojcom, młodym mężczyznom przygotowującym się do małżeństwa, ale także alumnom i młodym księżom. Przejrzyste i pogłębione relacje z własnym ojcem są ważnym elementem dojrzewania do ojcostwa duchowego, które jest integralnym elementem celibatu ze względu na królestwo niebieskie. I chociaż książka traktująca o ojcostwie jest skierowana najpierw do mężczyzn, pragnę ją polecić również kobietom. Dobre rozumienie własnego ojca, narzeczonego i męża, dobre odczytywanie ich pragnień i potrzeb, mocnych i słabych stron ich męskości jest jednym z ważniejszych warunków dojrzałej relacji narzeczeńskiej, małżeńskiej i rodzinnej. Józef Augustyn SJ

W czasach ideologicznego chaosu myśl św. Ignacego Loyoli może stanowić ważny punkt odniesienia w szukaniu sensu życia oraz ładu moralnego i duchowego, a przez to także ładu w sprawach rodzinnych, zawodowych, społecznych czy politycznych. I choć mądrościowe rady, uwagi i podpowiedzi Ojca Ignacego zostały sformułowane niemal pięć wieków temu - jak sami zobaczymy, słuchając "perełek" - nic nie straciły ze swej aktualności.

"Niechaj wszyscy, póki im zdrowie służy, mają się czym zająć bądź w duchowych, bądź w zewnętrznych sprawach, [...] aby próżnowanie, źródło wszelkiego zła, w naszym domu, o ile to tylko możliwe, miejsca nie miało".
"Zapobiegać należy pokusom, stosując środki im przeciwne. Tak więc, gdy ktoś się okaże skłonny do pychy, winien być ćwiczony w zajęciach niższych. [...] Podobnie należy postępować i względem innych złych skłonności duszy".

Po kontemplacjach Pasji Jezusa w trzecim tygodniu Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli w tygodniu czwartym rekolektant rozważa tajemnice Zmartwychwstania oraz Wniebowstąpienia. To one objawiają najpełniej, że ostatecznym celem życia ludzkiego nie jest cierpienie i krzyż, trud i walka, ale udział w wiecznej radości i szczęśliwości Boga. Pan odchodzi z tego świata w boleści i męce, ale tylko po to, aby móc znowu powrócić i obdarzyć nas, swoich umiłowanych uczniów, pełnią radości i chwały. Ojcze, teraz idę do Ciebie i tak mówię, będąc jeszcze na świecie, aby moją radość mieli w sobie w całej pełni (J 17, 13) - modli się Jezus w Wieczerniku przed swoją męką.

Niniejsza książka może służyć rekolektantom w pogłębieniu doświadczenia czwartego tygodnia Ćwiczeń duchownych. Może także pomóc tym, którzy szukają umocnienia w chwilach życiowych prób i wewnętrznych udręk.

Drugi tydzień Ćwiczeń duchownych daje jedynie przedsmak tego, kim Jezus pragnie być dla nas i czym pragnie nas obdarzyć. Jeżeli rekolekcje ignacjańskie mają spełnić swoją rolę, winny być przeniesione w codzienność życia. Autentyczność naszego poznania i miłowania Chrystusa sprawi, że znajdziemy dla Niego miejsce w swym sercu, choćby miało być ono tak skromne, jak grota betlejemska.

Dzięki kontemplacji ewangelicznej Osoba i nauczanie Jezusa staje się dla nas sakramentem, który umożliwia zgłębianie tajemnicy samego Boga, zgodnie z obietnicą daną uczniom: Kto Mnie widzi, widzi także i Ojca (J 14, 9). Patrząc na człowieczeństwo Chrystusa oczyma ciała, uczymy się "widzieć" Jego Bóstwo oczyma duszy. Całe życie Jezusa, które kontemplujemy, mówi nam o nieskończonej miłości Boga do nas i jednocześnie zaprasza nas do udzielenia na nią odpowiedzi. Inspiracją i zachętą do tego doświadczenia może stać się książka Co zabrać ze sobą? Po drugim tygodniu "Ćwiczeń duchownych" św. Ignacego Loyoli.

Po Ćwiczeniach duchownych rekolektant zadaje sobie pytania: Jak mogę przenieść w moją codzienność to nowe doświadczenie duchowe? Jak z większą świadomością mogę kontynuować moją historię zbawienia? Czy troski i sprawy życia codziennego nie wytrącą mnie z żywej więzi z Bogiem? Czy nie zagubię pośród szarej codzienności smaku rzeczy duchowych? Czy nie powróci znów to, co było wcześniej: zbytni lęk o siebie, uwikłanie moralne, obojętność wobec Boga, nieufność? Po najlepiej nawet odprawionych rekolekcjach rekolektant musi pamiętać o przestrodze Jezusa, że do uprzątniętego domu powraca "wróg" Boga i człowieka ze zwielokrotnioną złośliwością i uporem (por. Mt 12, 43-50).

Co zatem czynić? Trzeba najważniejsze elementy Ćwiczeń duchownych zabrać ze sobą i przenieść w codzienność. I stąd tytuł książki Co zabrać ze sobą? Trzeba też podejmować ciągle na nowo duchowe ćwiczenia: codzienny rachunek sumienia, przedłużoną modlitwę inspirowaną słowem Bożym, przystępować do sakramentów świętych, dokonywać rozeznania stanów swojej duszy, korzystać z kierownictwa duchowego. W ten sposób rekolektant może nie tylko podtrzymać, ale i rozniecać płomień żarliwości duchowej, który rozpaliły w jego duszy Ćwiczenia duchowe.

Po szczerym odprawieniu pierwszego tygodnia Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli rekolektant wychodzi zwykle wewnętrznie zraniony poznaniem głębi zła swego grzechu, ale jednocześnie z wielką nadzieją na wewnętrzne uzdrowienie, jaką wlewa w jego serca przebaczająca miłość Ojca objawiona w Jezusie Ukrzyżowanym. I choć doświadcza pewnego rozdarcia między bólem a nadzieją, to jednak przeczuwa, że paradoksalnie to ono właśnie przyniesie mu wewnętrzne uspokojenie, pocieszenie i radość.

Prezentowana książka może pomóc rekolektantowi pogłębić - także intelektualnie - dynamikę pierwszego tygodnia, która odzwierciedla proces nawrócenia, jaki ma miejsce w każdym autentycznym życiu chrześcijańskim. Chrześcijanin jest osobą nieustannego nawrócenia. Lektura niniejszej publikacji może też pomóc tym, którzy odprawili rekolekcje, nabrać dystansu wobec przeżytych Ćwiczeń. Przecenianie rekolekcji ignacjańskich, pełne nieraz euforii, bywa niebezpieczne dla życia duchowego, ponieważ - po opadnięciu emocji - przynosi rozczarowanie, zniechęcenie i stan apatii. Co zabrać ze sobą po pierwszym tygodniu Ćwiczeń duchownych? może służyć także teologicznemu pogłębieniu przeżytych w czasie rekolekcji prawd wiary: o grzechu, karze wiecznego potępienia, zbawczej łasce, przebaczającej miłości Ojca, sakramencie pokuty.

Osobom, które odprawiły całe Ćwiczenia duchowne św. Ignacego Loyoli, domy rekolekcyjne proponują tak zwaną syntezę. Są to klasyczne ośmiodniowe rekolekcje, dzięki którym rekolektant może kontynuować ignacjańską ścieżkę. Stąd też po pięciu tomach Co zabrać ze sobą? proponujemy szósty, ostatni tom: Co zabrać ze sobą? Po syntezie "Ćwiczeń duchownych".

Książka zawiera pięć rozdziałów: Miłość w "Ćwiczeniach duchownych", Modlitwa w codzienności życia, Uczucia w życiu duchowym, Życie duchowe i ciało, Sny w życiu duchowym. Może ona stanowić ważną pomoc w wewnętrznej pracy nad sobą oraz w praktykowaniu życia duchowego, które - zgodnie ze słowami Ojca Ignacego - winno być "szukaniem i znajdowaniem Boga we wszystkich rzeczach". Wszystko bowiem, co człowiek przeżywa i co przydarza mu się codziennie, świadomie i nieświadomie, winno być naznaczone pragnieniem oddania Bogu chwały i służenia Mu.

Małe dzieci podejmują nieraz tytaniczny wręcz wysiłek, aby zbliżyć się do swojego ojca, zdobyć jego akceptację, szacunek, miłość i przyjaźń. Sytuacja dziecka jest tym trudniejsza, że ma ono ograniczone możliwości zwrócenia na siebie uwagi. Nie jest w stanie zwerbalizować swoich uczuć i pragnień. Nie może też w sposób adekwatny do swoich potrzeb opowiedzieć ani o swojej radości i zadowoleniu, ani też o rozczarowaniach, cierpieniu czy bólu. Może jedynie bezradnie komunikować swoje stany mimiką lub też jakimiś nieartykułowanymi dźwiękami. Czarujące, figlarne uśmiechy i miny małego dziecka, jak też jego grymasy, płacz i krzyk to jego ubogie środki wyrazu, z pomocą których usiłuje przyciągnąć uwagę osób, które są mu konieczne do życia.
Józef Augustyn SJ

Następnym etapem międzykontynentalnej pielgrzymki młodzieży będzie Kraków w roku 2016. Drodzy młodzi, Jezus wzywa nas, abyśmy odpowiedzieli na Jego propozycję życia, abyśmy zdecydowali, jaką drogą chcemy iść, żeby osiągnąć prawdziwą radość. Jest to wielkie wyzwanie wiary.
Papież Franciszek

W młodości każdy z nas otrzymuje wielką szansę. Co zrobić, aby owej szansy otrzymywanej u progu dorosłości nie zaprzepaścić? Jak żyć, by nadzieje, które budzi w nas młodość, w wieku dojrzałym nie przemieniły się w smutekzgorzknienia i żalu?

Na te oraz wiele innych pytań, które najczęściej zadaje sobie młody człowiek, pomaga odpowiedzieć ta niewielka książeczka, w której Autor rozważa problemy i rozterki młodych ludzi

Zamieszczone w książce rozważania proponują medytację fundamentu Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli pod kątem wewnętrznego uzdrowienia z poczucia krzywdy. Odczucie skrzywdzenia, jakie męczy nas nieraz latami, zniekształca nasze sumienia, deformuje oceny moralne, zafałszowuje nasze myśli, słowa i czyny. Żyjąc w głębokim poczuciu krzywdy, łatwo stajemy się podejrzliwi i skłonni widzieć w naszych bliźnich raczej zło niż dobro. Rekolekcyjna atmosfera modlitwy i ciszy zaprasza do przekraczania niszczącego nas i nasze więzi poczucia skrzywdzenia. To, co w czasie osobistej modlitwy traktujemy nieraz jako rozproszenie - na przykład myśli krążące wokół krzywdy i krzywdziciela - bywa tak naprawdę owocem działania Ducha Świętego, który jest Duchem prawdy, miłosierdzia, przebaczenia, współczucia i pojednania.

Ewangeliczne kontemplacje męki Jezusa, proponowane przez Józefa Augustyna SJ, ukazują z jednej strony całą powagę i dramat naszej sytuacji ludzi uwikłanych w grzech pierworodny, grzech świata i grzech osobisty, z drugiej zaś tajemnicę odwiecznej i nieskończonej miłości Boga do każdego człowieka. To ona, Boska miłość, wydała na mękę i śmierć krzyżową swojego Jednorodzonego Syna po to, byśmy dzięki Niemu mieli życie wieczne. Rozważania trzeciego tygodnia Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli pogłębiają nasze pragnienia coraz pełniejszego poznawania, miłowania i naśladowania Jezusa. Męka Pańska zaprasza nas do naśladowania naszego Mistrza w tym, co jest dla nas najtrudniejsze: "w znoszeniu wszelkich krzywd i wszelkiej zniewagi i wszelkiego ubóstwa, tak duchowego, jak i materialnego, jeśli tylko najświętszy Majestat zechce nas wybrać i przyjąć do takiego rodzaju i stanu życia" (św. Ignacy Loyola).

Kontemplacja Jezusa zmartwychwstałego w czwartym tygodniu Ćwiczeń duchownych św. Ignacego Loyoli objawia nam, że ostatecznym celem naszego życia nie jest cierpienie z Jezusem, ale udział w Jego wszystko zwyciężającej miłości. Zmartwychwstały Pan odchodzi z tego świata, by móc powrócić do nas i obdarzyć nas pełnią radości i chwały. Doświadczenie tej prawdy pozwala nam zachować nadzieję i pokój wewnętrzny także w chwilach cierpienia, próby i różnorakich przeciwności życiowych. Na zakończenie Ćwiczeń - zgodnie z myślą św. Ignacego - Józef Augustyn SJ proponuje nam kontemplację Ad amorem. Jest ona pomostem między czasem intensywnej modlitwy rekolekcyjnej a naszą szarą codziennością. Całe Ćwiczenia przeprowadzają nas od pierwszego nawrócenia z grzechu aż po stan bezpośredniego zjednoczenia z Bogiem.