Sławę Andersa tworzyły okoliczności historyczne. Był polskim generałem i patriotą, który doskonale znał język rosyjski i sowiecką mentalność. Nikt inny tak skutecznie nie mógłby ograć niezmiernie przebiegłego Stalina i wykorzystać krótko trwającą koniunkturę dla wyprowadzenia z ZSRR nie tylko Wojska Polskiego ale również całej rzeszy cywilów, w tym znacznej ilości dzieci. Wywiódł z nieludzkiej ziemi tysiące ludzi, którym groziła zagłada. Paradoksem jest to, że w Polsce nie opublikowano dotąd żadnej pełnej i wszechstronnie udokumentowanej monografii o Generale Władysławie Andersie. Nadal trzeba szukać odpowiedzi na wiele pytań. W jakich warunkach ukształtowała się jego osobowość? Czy świadomie tworzył polską historię, czy był tylko tej historii dosyć przypadkowym narzędziem? Czy był przede wszystkim żołnierzem i zdolnym dowódcą wysokiego szczebla, czy także politykiem realizującym własne pomysły i programy? Niniejsza książka stanowi próbę odpowiedzi na te i inne pytania.

Życie, czyny, myśli…

Książka, która obszernie przedstawia osobę Marszałka Piłsudskiego. Wszystko to, co o Marszałku wiedzieć powinniśmy…

„W polityce polskiej był Piłsudski kontynuatorem tradycji powstańczo-romantycznych, tych tradycji, które były nie tylko najlepsze, ale również najrozsądniejsze. Bo innej drogi dla nas nie było. Pytanie: Bić się czy nie bić? – sprowadzało się praktycznie rzecz biorąc, do alternatywy: Być albo nie być. Czy nie był więc Piłsudski dziewiętnastowiecznym anachronizmem, skłóconym i z pozytywizmem, i z szeroko rozumianym socjalizmem, i z wszelką nowoczesnością?”

W roku 1930, dla uhonorowania tych, którzy w sposób czynny zasłużyli się dla sprawy odzyskania przez Polskę własnego suwerennego państwa, ustanowiono Krzyż oraz Medal Niepodległości. Krzyż ten posiadał bardzo wysoką rangę, gdyż usytuowany został na drugim miejscu, po Orderze Virtuti Militari. Jednoznaczną wymowę miało to, że w PRL Krzyż Niepodległości nie tylko nie został reaktywowany, ale przez wiele lat objęty był zapisem cenzury. Autor opublikował do tej pory cztery zbiory życiorysów „Kawalerów Polski Niepodległej”. W związku z obchodami 60. rocznicy Powstanie Warszawskiego, postanowił przypomnieć tych Powstańców, którzy wcześniej byli odznaczeni Krzyżem Niepodległości, a w roku 1944 odegrali wybitą rolę w tej największej i najbardziej heroicznej bitwie w obronie polskiej niepodległości.

Prezentowana książka wyrosła z zainteresowania problematyką zdrady i kwestią granic kompromisu dopuszczalnego w działalności politycznej. Autor spróbował prześledzić działalność jednego z wyróżniających się polityków polskich końca XVIII w., który – wolny od podejrzeń o korupcję – godził się na uczestnictwo we władzach państwa drastycznie pozbawionego suwerenności, uważając, że nawet w tak niekorzystnych warunkach można działać na rzecz dobra wspólnego. Książka wprowadza w krąg wyborów politycznych, przed którymi stali Polacy we wciąż żywo dyskutowanym okresie schyłku XVIII w.

Przed Państwem, oparta na wielu źródłach z epoki oraz późniejszych badaniach naukowych, gawęda o Mikołaju Koperniku. Opis życia i środowiska największego polskiego astronoma jest próbą odpowiedzi na pytania: kto wywarł największy wpływ na Kopernika, kogo mógł on spotkać na swojej drodze, w jaki sposób został ukształtowany jako człowiek i naukowiec? Nie jest to wykład o astronomii ani sucha chronologia życia, bardziej opowieść o realiach renesansu. Wszak była to epoka, w której kształcono wszechstronnie i można było z tego skorzystać, jak uczynił to Mikołaj Kopernik lub stracić szansę, jak jego starszy brat. Miłym dodatkiem jest zbiór kopernikanów, obszerny opis miejsc związanych z Kopernikiem, które dziś można obejrzeć i który zaprasza do zwiedzania Polski i Europy śladami mędrca fromborskiego.

Przez 27 lat, od 1918 do 1945 roku, funkcję Prezesa Rady Ministrów sprawowało 21 osób, przy czym wiele z nich dwu, a nawet trzykrotnie. Uzmysławia nam to, jak dużą zmiennością i niepewnością charakteryzowały się te czasy. Każdy z premierów zmagał się z licznymi zagrożeniami militarnymi, epidemicznymi i ekonomicznymi. Tworzenie od nowa państwa odbywało się w rzeczywistości porozbiorowej i powojennej, z jednej strony pełnej nadziei i twórczej, z drugiej: w ogromnym stopniu biednej, źle skomunikowanej i niehigienicznej. Dzięki pracy premierów Polska rozwijała się, powoli wzrastał dobrobyt obywateli i utrwalało się jej miejsce w Europie i na świecie. Historia pokazała, że nie na długo, lecz to już temat na zupełnie inną opowieść…

Felietony Antoniego Lenkiewicza przedstawiają premierów II Rzeczypospolitej niczym w rodzinnym albumie. Podstawą opowieści są obrane przez nich priorytety i rzeczywiste dokonania podczas sprawowania funkcji. Wartość tego opracowania stanowią wiadomości na temat pochodzenia lub dalszych losów rządzących, które pozwalają lepiej zrozumieć omawiane postaci oraz powody, dla których zmiany premierów były bardzo częste.